Η ιστορία του Splash

Παρακολουθώντας – άφωνος – το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του Σεμπαστιάο Σαλγκάδο θυμήθηκα μια πολύ ωραία ιστορία. Μια ιστορία για ένα εκ των σημαντικότερων ποδοσφαιριστών όλων των εποχών. Τον μοναδικό Τομ Φίννει. Στο ντοκιμαντέρ του ο Βιμ Βέντερς καταπιάνεται με το σπουδαίο Βραζιλιάνο φωτογράφο και μέσα απ’ τα λεγόμενα του ίδιου του Σαλγκάδο, της γυναίκας αλλά και του γιού του, μας παρουσιάζει τη δουλειά του τα τελευταία 40 χρόνια. Οι εικόνες είναι μοναδικής και σπάνιας ομορφιάς όπως μπορείτε να καταλάβετε. “Ο φωτογράφος είναι κάποιος που ζωγραφίζει με το φως” μας λέει ο Σαλγκάδο στην αρχή του ντοκιμαντέρ κάτι που με έκανε να καθίσω και να γράψω αυτό το κείμενο όντας άυπνος και κουρασμένος.

Στις 25 Αυγούστου του μακρινού 1956 η Τσέλσι υποδέχονταν την Πρέστον Νορθ Εντ του “μάγου” Τομ Φίννει. Η βροχή έπεφτε όλη τη μέρα κάνοντας το Στάμφορντ Μπριτζ να μοιάζει με τη Φινλανδία, καθώς υπήρχαν παντού στο χόρτο μικρές και μεγάλες λίμνες που έκαναν τη διεξαγωγή μιας ποδοσφαιρικής αναμέτρησης απαγορευτική. Ο διαιτητής αποφάσισε τη σέντρα και όλοι έγιναν μάρτυρες της μεγαλύτερης μάχης που έχει δοθεί ποτέ ανάμεσα σε δύο ποδοσφαιρικές ομάδες. Στο νερό. O Φίννει δέχθηκε τη μπάλα απ’ τον Τόμυ Ντόχερτι γλιστρώντας στα νερά. Kοντρόλαρε τη μπάλα με τρόπο που θα έκανε τον Μέσι να δείχνει “ακόμα ένας Αργεντινός μπαλαδόρος” και αφού ντρίμπλαρε δύο αμυντικούς σε ένα τετραγωνικό μέτρο, έστειλε τη μπάλα στο παραθυράκι της εστίας των μπλε. Για κακή του τύχη η μπάλα έγλειψε το δοκάρι και αναπαύθηκε κάπου στην κερκίδα με τους φιλάθλους να μην πιστεύουν αυτό που μόλις είχαν ζήσει. Ευτυχώς η αρχή της φάσης είχε απαθανατιστεί και η φωτογραφία – γνωστότερη ως splash – ψηφίστηκε ως η κορυφαία αθλητική φωτογραφία της χρονιάς. Για την ιστορία οι μπλε είχαν επικρατήσει με 1-0.

Ο Φίννει ήταν ίσως ο πιο ταλαντούχος παίκτης που έχει βγάλει ποτέ το αγγλικό ποδόσφαιρο, με την κοφτή του ντρίμπλα να θεωρείται η καλύτερη που έχει υπάρξει ποτέ. Σύμφωνα πάντα με παίκτες όπως ο Πελέ, ο Πούσκας και ο Μπόμπι Τσάρλτον και μυθικούς προπονητές όπως ο Σάνκλι. Για κακή του τύχη αγωνίστηκε μόνο με τα χρώματα της Πρέστον κάτι που του στέρησε το δικαίωμα να κατακτήσει κάποιο πρωτάθλημα και φυσικά να αγωνιστεί στο Κύπελλο Πρωταθλητριών. Το 1953 παραλίγο να κερδίσει το πρωτάθλημα μόνος του αλλά – δυστυχώς – το έχασε στην ισοβαθμία απ’ την Άρσεναλ. Αυτή η στιγμή και ο χαμένος τελικός Κυπέλλου απ’ τη Γουέστ Μπρομ ένα χρόνο μετά είναι – σύμφωνα με τον ίδιο – οι δύο μοναδικές στιγμές που τον πόνεσαν – πραγματικά – στην καριέρα του.

Το 2004 ο γλύπτης Πήτερ Λότζγκινγκσον θα παρουσιάσει έξω απ’ το γήπεδο της Πρέστον το άγαλμα “the Splash” που πλέον θεωρείται τόπος προσκυνήματος για όλους τους φίλους της ιστορικής ομάδας και όχι μόνο, ιδίως μετά το θάνατο του σπουδαίου παίκτη το 2014. Ένα άγαλμα που απεικονίζει τον Φίννει στη διάσημη φωτογραφία του ’56 που είναι ο τέλειος συνδυασμός ζωγραφικής και φωτός, μπολιασμένη με τη μαεστρία του μοναδικού Τομ Φίννευ. Μια φωτογραφία που – ίσως – έκανε ακόμα και το σπουδαίο Σαμπαστιάο Σαλγκάδο να δακρύσει. Άλλωστε και ο Βραζιλιάνος από αθλητικός φωτογράφος ξεκίνησε στο Παρίσι, στα 70’s.