Ο Καθεδρικός του Σαν Γιόχαν

«Ο Γιόχαν Κρόιφ έχτισε έναν καθεδρικό, εμείς απλώς πρέπει να φροντίσουμε τη διατήρησή του»

Πεπ Γουαρδιόλα

Εκεί κάπου στη μία τοπική ώρα Βαρκελώνης, μέρα Πέμπτη, καθόμαστε και βαριόμαστε στο γραφείο περιμένοντας το χρόνο να περάσει να φύγουμε. Η επόμενη μέρα είναι αργία, Μεγάλη Παρασκευή των καθολικών και κανείς δεν έχει όρεξη για πολλά. Και μαθαίνουμε ότι πέθανε ο Γιόχαν Κρόιφ. Το γραφείο άδειασε περίπου 3 ώρες πριν από την ώρα που σχολάμε κανονικά. Κανείς δεν είχε όρεξη για κάτι παραπάνω.

Όσα χρόνια και αν πέρασαν ο Κρόιφ παραμένει για αυτήν την πόλη ένα σύμβολο. Από το 1973 που πάτησε για πρώτη φορά το πόδι του στην Καταλωνία ήταν μια προσωπικότητα της πόλης. Ο «Σαλβαδόρ» (σωτήρας) που ερχόταν να δώσει τέλος σε μια περίοδο ξηρασίας 13 ετών χωρίς τίτλο για τη Μπάρσα. Και τα κατάφερε στην πρώτη του χρονιά.

Αγάπησε αυτόν τον τόπο και αγαπήθηκε όσο ελάχιστοι μη Καταλανοί. Ο προηγούμενος που έγινε κτήμα της πόλης και ας μην καταγόταν από Καταλανικά εδάφη ήταν ένας Ανδαλουσιάνος ζωγράφος από τη Μάλαγα, που βρέθηκε να ζει με τους γονείς του στα 8 του χρόνια στη Μπαρσελονέτα. Πάμπλο Πικάσο τον έλεγαν και πλέον σχεδόν κανείς δε θυμάται ότι δεν ήταν γέννημα θρέμμα της πόλης. Όπως και με το Γιόχαν Κρόιφ. Τι και αν γεννήθηκε 350 μέτρα από την ιστορική έδρα του Άγιαξ; Τι και αν μεγαλούργησε εκεί; Ο Γιόχαν είναι Καταλανός, Βαρκελωνέζος, από το Λας Κορτς, στη διασταύρωση της Αβινγούδα δε λας Κορτς με τη Ριέρα Μπλάνκα. Εκεί που βρίσκεται το Καμπ Νόου. Ένας εκ πεποιθήσεως Καταλανός, όπως τον χαρακτήρισε ο πρόεδρος της τοπικής βουλής.

Ο «Σωτήρας» του 1973 θα ξαναγίνει τέτοιος όταν θα επιστρέψει ως προπονητής το 1988. Απέναντί του είχε τη Μαδριλένικη «Πεντάδα του Γύπα» των 5 συνεχόμενων πρωταθλημάτων. Τότε θα βάλει τα θεμέλια της σύγχρονης Μπαρσελόνα και ίσως του σύγχρονου προάκτιβ ποδοσφαίρου γενικά. Θα πάρει από τις ακαδημίες ένα δεξί χαφ και θα τον φέρει στον άξονα κάνοντάς τον τον πρώτο «ντιπ λάινγκ πλεϊμέικερ» της ιστορίας. Ο Πεπ Γουαρδιόλα μαζί με τον Μπακέρο ήταν οι πρώτοι καρποί της πιο φημισμένης ακαδημίας ποδοσφαίρου στον κόσμο. Τέσσερα συνεχόμενα πρωταθλήματα, το σπάσιμο της κατάρας του Τσάμπιονς Λιγκ το 1992, ένα ακόμα Κυπελλούχων, 11 τίτλοι συνολικά.

Ψιλοπράγματα όμως αυτά. Το ζήτημα δεν ήταν οι τίτλοι, αλλά ο τρόπος που ήρθαν. Η «Ντριμ Τιμ» του υπήρξε το πάντρεμα του Ολλανδικού ποδοσφαίρου με τους Λατίνους. Εκεί έγινε και σύμβολο για τους Καταλανούς. Έδωσε υπόσταση αγωνιστική στην κόντρα με τη Ρεάλ Μαδρίτης. Οι άσπροι με τα λαμπερά αστέρια, με τα πρόσωπα πάνω από τον προπονητή και το σύνολο, με την αριστοκρατία των τίτλων. Οι μπλαουγράνα με το στυλ παιχνιδιού τους, με τους παίχτες να εξυπηρετούν ένα συγκεκριμένο σύστημα, αναγνωρίσιμο ως ταυτότητα, που όλοι το ξέρουν, αλλά κανείς δεν μπορεί να το σταματήσει. Εκεί που ο τίτλος είναι αποτέλεσμα του παιχνιδιού και όχι αυτοσκοπός για την επιβεβαίωση της ανωτερότητας.

Το κλάσικο χρωστάει στον Κρόιφ τη μοντερνοποίησή του. Ξέφυγε η κόντρα από το πολιτικό δίπολο Καταλωνίας-Ισπανίας, Μαδρίτης-Βαρκελώνης και πήγε στα αθλητικά κριτήρια. Η γενιά των ποδοσφαιριστών που γαλουχήθηκε στη μεταφραγκική Ισπανία είχε απαλλαγεί σε μεγάλο βαθμό από τα πολιτικά βαρίδια του παρελθόντος. Αλλά ήταν ο Κρόιφ που έδωσε υπόσταση και επικαιροποίησε την κόντρα. Σήμερα το κλάσικο είναι το πιο σημαντικό συλλογικό παιχνίδι στον κόσμο. Εξαιτίας του. Κάτι που αναγνώρισε και ο Φλορεντίνο Πέρεθ, που παραβρέθηκε στην κηδεία του Κρόιφ μαζί με τον Μπουντραχένιο και τον Αμάνθιο ως επίσημη παρουσία της Ρεάλ Μαδρίτης: «Κάποιοι λένε ότι ο Κρόιφ άλλαξε την ιστορία της Μπαρσελόνα, εγώ λέω ότι άλλαξε την ιστορία του ποδοσφαίρου».

Πριν έρθει ως προπονητής η Μπάρσα είχε 42 τίτλους σε 71 χρόνια ιστορίας. Μετά έχει κατακτήσει 42 σε 27 χρόνια και με το φετινό πρωτάθλημα σχεδόν εξασφαλισμένο θα πάει στους 43, τουλάχιστον. Το Σάββατο 26 Μαρτίου 2016 οι πόρτες του Καμπ Νόου άνοιξαν στον κόσμο για το τελευταίο αντίο στο «Σωτήρα». Ακόμα και στο τέλος του ήταν περισσότερο Καταλανός απ’ότι βόρειος. Μανιώδης καπνιστής, ζούσε με και από τα πάθη του. Ο κόσμος που πήγε να τον αποχαιρετίσει συγκρίνεται με τις εκδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας. Και έπρεπε να μείνει εδώ. Εδώ ανήκει, στο κοιμητήριο πάνω απ το Καμπ Νόου. Να επιβλέπει τον καθεδρικό που έχτισε και να φροντίζει ώστε οι αρχές και οι αξίες του να συνεχίσουν να τηρούνται.

Η γιορτή του Σαν Ζουάν (Άι Γιάννη) στις 24 Ιουνίου είναι αργία στη Βαρκελώνη. Δε θα μου έκανε εντύπωση να μετονομαστεί σε Σαν Γιόχαν, ο καθεδρικός στην παλιά πόλη να βαφτεί πορτοκαλί και οι καμπάνες να χτυπήσουν 14 φορές. Τιμή σε έναν άνθρωπο που τίμησε το més que un club όταν αυτό ακόμα σήμαινε κάτι και προσπάθησε να του ξαναδώσει πνοή όταν άρχισαν οι διοικήσεις να το ξεφτίζουν.