Η καταραμένη ομάδα της Λιντς
Ο Μπράιαν Κλαφ ήταν μια από τις σημαντικότερες φιγούρες του αγγλικού ποδοσφαίρου, μια ιδιάζουσα προσωπικότητα που άφησε εποχή. Οι ατάκες του έχουν μείνει και ο Μουρίνιο μοιάζει με Ουρσουλίνα μπροστά του. Η ταινία που γυρίστηκε και παίχτηκε πριν μερικά χρόνια είναι βασισμένη στο βιβλίο Damned United του Ντέιβιντ Πιρς και με αυτό θα ασχοληθούμε σήμερα. Πρόκειται για την “φανταστική” ας πούμε ιστορία του Μπράιαν Κλαφ και της παρουσίας του ως προπονητής για 44 μέρες στην μεγάλη Λιντς των 70s.
Φανταστική γιατί το βιβλίο είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, σαν να το γράφει ο ίδιος ο Κλαφ και να εκμυστηρεύεται τις σκέψεις του, τους φόβους του και τις πράξεις του. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν συνέβη, το βιβλίο είναι βασισμένο σε διάφορες πηγές αλλά όλη η δουλειά είναι του συγγραφέα. Η ιστορία ακολουθεί τον Κλαφ από την πρώτη μέρα που αναλαμβάνει την Λιντς και περιγράφει την κάθε μέρα ξεχωριστά. Παράλληλα, έχουμε μια δεύτερη ιστορία που αφορά στο παρελθόν του “Κλάφι” και ξεκινάει από την μέρα που ο Κλαφ τραυματίστηκε σοβαρά όταν ήταν ποδοσφαιριστής, μέχρι την στιγμή που ανέλαβε την Λιντς.
Ο Μπράιαν Κλαφ ήταν ένας σπουδαίος φορ, ένας τρομερός γκολτζής που όμως για κακή του τύχη έκανε καριέρα σε μικρές σχετικά ομάδες και μακρυά από την Α’ Εθνική. Το γεγονός αυτό έπαιξε και σημαντικό ρόλο ώστε να έχει μόνο δυο συμμετοχές στην εθνική της Αγγλίας παρά τα 251 γκολ του σε 274 παιχνίδια. Ένας σοβαρός τραυματισμός στους χιαστούς τον ανάγκασε να διακόψει πρόωρα την καριέρα του και από τα 30 του έγινε προπονητής με βοηθό τον παλιό του συμπαίκτη Πίτερ Τέιλορ, σε μια σχέση αγάπης και μίσους που τους ταλαιπώρησε μέχρι τον θάνατο του δεύτερου. Ο Κλαφ δεν ήταν ο συνηθισμένος ποδοσφαιριστής της εποχής. Είχε ένα “εγώ” μεγαλύτερο από το ταλέντο του και ένα στόμα που δεν έκλεινε ποτέ. Αυτά τα πήρε μαζί του και στην προπονητική του καριέρα. Το ζευγάρι Κλαφ και Τέιλορ έκανε το μεγάλο μπαμ όταν ανέλαβε την παραπαίουσα Ντέρμπι Κάουντι και από το τέλος της Β’ Εθνικής την οδήγησε στην Α’ και την ευρωπαϊκή καταξίωση.
Ο Κλαφ μπορούσε να κάνει οτιδήποτε για τη νίκη. Αυτό λάτρευε. Να κερδίζει. Να κερδίζει και να τον αποθεώνουν. Μπορούσε να πει ψέματα, να κάνει μεταγραφές κρυφά από τη διοίκηση, να διώξει έναν παίκτη που είχε χρόνια παρουσίας στην ομάδα να πουλήσει την μισή ομάδα. Σου έδινε το χέρι και έπρεπε να μετρήσεις τα δάχτυλά σου, έξω έβρεχε και αυτός σε έπειθε ότι είχε λιακάδα. Όλα αυτά όμως εκτός γηπέδου. Κι εκεί ίσως είναι η μεγάλη διαφορά από άλλους. Γιατί μέσα στο γήπεδο ο Κλαφ ήθελε να κερδίζει, αλλά ήθελε να κερδίζει “όμορφα”, “καλά”. Να κερδίζει με καλό και επιθετικό ποδόσφαιρο, να κερδίζει τίμια. Χωρίς θέατρα, χωρίς να πιάνει διαιτητές, χωρίς βρώμικο παιχνίδι. Και κάπως έτσι γεννήθηκε το μεγάλο του μίσος για την Λιντς. Την εποχή που αυτός έχτιζε την Ντέρμπι, η Λιντς μεσουρανούσε ως μια ομάδα που μπορούσε να κάνει τα πάντα για να κερδίσει. A group of thugs που θα λέγανε και στην Αγγλία.
Ο Κλαφ απεχθανόταν την Λιντς και της ασκούσε κριτική πάντα και παντού (μια που εμφανιζόταν στην τηλεόραση και έγραφε συνέχεια σε εφημερίδες) και η συμφωνία του με την Λιντς το 1974 ήταν μια τεράστια έκπληξη για όλους. Ο Κλαφ πήγαινε κάπου που μισούσε και τον μισούσαν. Γιατί στο μυαλό του ήθελε να αλλάξει την Λιντς, να την κάνει ομάδα με τη δική του υπογραφή, ομάδα που θα κέρδιζε καλύτερα. Το Damned United ακολουθεί τις δύσκολες μέρες του στο Λιντς. Leeds, Leeds, Fuckin’ Leeds.
Το βιβλίο είναι καταπληκτικό και από τα κορυφαία ποδοσφαιρικά που έχω διαβάσει μαζί με το Futebol. Η αλήθεια είναι ότι δέχτηκε αρκετή κριτική από την οικογένεια του Κλαφ και πιθανόν να τον παρουσιάζει λίγο πιο μακιαβελικό από ότι είναι, παρ’ όλα αυτά δεν τον κάνει αναγκαστικά αντιπαθή. Σου βγάζει την εικόνα ενός ανθρώπου που ζει και αναπνέει για το ποδόσφαιρο, είναι παρανοϊκός γι’ αυτό και την επιτυχία, ξυπνάει και κοιμάται βλέποντας βαθμολογίες και πώς θα κερδίσει. Είναι ιδιαίτερα καλογραμμένο, με μικρές σύντομες προτάσεις, που σου βγάζουν ένα άγχος, με επαναλαμβανόμενες λέξεις και φράσεις που περιγράφουν έναν άνθρωπο με μανίες (σ.Σ. το βιβλίο το διάβασα στα αγγλικά, υπάρχει και ελληνική έκδοση). Παρά το μέγεθός του διαβάζεται πολύ εύκολα και γρήγορα και ειδικά για ανθρώπους που δεν ξέρουν πολλά για εκείνη την εποχή (όπως εγώ) σε αφήνει με αγωνία για το τι θα συμβεί.
Εκτός όμως από την ίδια την ιστορία του Κλαφ, περιγράφει πολύ καλά μια ολόκληρη περίοδο του αγγλικού ποδοσφαίρου. Τότε που το ποδόσφαιρο δεν ήταν απαραίτητα πιο καθαρό, αλλά ήταν πιο ανθρώπινο, πιο μαγικό. Τότε που δεν υπήρχαν Ρώσοι και Ασιάτες δισεκατομμυριούχοι, τότε που μια ομάδα ανέβαινε από τη Β’ και έπαιρνε πρωτάθλημα και δεν υπάρχει ένα κατεστημένο όπως γίνεται σήμερα. Διαβάζοντάς το, κοιτάζω με περισσότερη συμπάθεια γνωστούς Έλληνες δημοσιογράφους αγγλομανείς, που λατρεύουν την Αγγλία. Καταλαβαίνω το πώς ήταν τότε, ο κόσμος, οι ομάδες, οι παίκτες και γιατί κάποιος να έχει κόλλημα με αυτούς. Μόνο που τα πράγματα έχουν αλλάξει, το ποδόσφαιρο έχει γίνει πολύ παραπάνω προϊόν παρά διασκέδαση και θέαμα (τουλάχιστον στην Ευρώπη) και η Αγγλία του παρελθόντος δεν υπάρχει πια.
5 σχόλια σχετικά με το “Η καταραμένη ομάδα της Λιντς”
Επειδή πολλοί μπορεί να έχουν δει την ταινία μόνο, η ταινία είναι καλή αλλά το βιβλίο είναι 10 (ΔΕΚΑ) φορές ότι δείχνει η ταινία.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά με καλή μετάφραση (όχι όπως το Fever Pitch που του είχαν αλλάξει τα φώτα).
Γενικώς η ιστορία που διηγείται μοιάζει παραμυθένια αλλά είναι απολύτως αληθινή.
Φοβερός ρυθμός. Καταπληκτική ατμόσφαιρα.
Συμφωνώ: εξαιρετικό βιβλίο, η ταινία όχι κακή, αλλά όχι και τόσο καλή όσο περίμενα. Παίζει καλά ο Μάικλ Σιν (ο πρωταγωνιστής).
Τα γραφωμενα αδικουν καταφορα την Leeds παρουσιαζονταε την βρωμικη ομαδα,μια απο τις πιο θεαματικες και παραλληλα ατυχες ομαδες που περασαν απι το αγγλικο και ευρωπαικο ποδοσφαιρο.Μια ομαδα που σφαγιστηκε τον τελικο του κυπελλουχων στην Θεσσαλονικη με την Μιλαν το ’73 και με την Μπαγιερν στον τελικο του πρωταθλητριων το ’75.
Δεν είναι θέμα του κειμένου, είναι το τι γράφει το βιβλίο και τι πίστευε ο Κλαφ.
Κιεγω στο βιβλιο αναφερωμαι,οχι στο κειμενο,απλα αν το διαβσει καποιος νεωτερος που δεν εχει ασχοληθει θα σχηματησει μια τελειως λσνθασμενη εικονα για την Leeds κατι που ειναι τελςιως αδικο.