100 και βάλε χρόνια ποδοσφαιρικής κόντρας

Υπάρχουν πολλά μεγάλα ντέρμπι εθνικών ομάδων, παιχνίδια που είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό ματς. Σκωτσέζοι, Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί, Ολλανδοί, Βραζιλιάνοι και πάει λέγοντας, έχουν τους δικούς τους ποδοσφαιρικούς εχθρούς. Πολύ πριν το Αργεντινή-Βραζιλία προκαλέσει έχθρα ανάμεσα στις δυο χώρες, υπήρχε το clasico del Rio de la Plata μεταξύ Ουρουγουάης-Αργεντινής. Ένα από τα αρχαιότερα παιχνίδια εθνικών ομάδων, με το πρώτο να χρονολογείται το 1902 και να είναι πιθανότατα το 2ο μεγαλύτερο clasico μετά το Αγγλία-Σκωτία.

Η κόντρα είναι λίγο παραπάνω από ποδοσφαιρική. Υπάρχει ένας ανταγωνισμός μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών. Ποιος κάνει το καλύτερο ασάδο; Πώς πίνεται σωστά το μάτε; Ποιος έχει τις ωραιότερες γυναίκες; Δυο γειτονικές χώρες με αρκετά κοινή ιστορία (ακόμα και σε πολέμους), αλλά και πολλές διαφορές. Οι Ουρουγουανοί περήφανοι για τις επιτυχίες τους παρά τον μικρό πληθυσμό τους, θεωρούν ότι οι Αργεντίνοι προσπαθούν συνέχεια να τους καπελώσουν, να τους μετατρέψουν σε Αργεντίνους. Άλλωστε οι επιτυχίες της Ουρουγουάης εκείνα τα χρόνια στο ποδόσφαιρο (και συχνά ακόμα και τώρα) πανηγυρίζονταν στην Αργεντινή λες και ήταν και δικές τους. Οι Αργεντίνοι τότε υποστήριζαν την Ουρουγουάη και χαίρονταν με τις νίκες της, ενώ οι εφημερίδες παρουσίαζαν τις επιτυχίες σαν και δικές τους επιτυχίες. Οι Ουρουγουανοί δεν το κάνουν με την ίδια συχνότητα. Στην Αργεντινή βλέπουν τους Ουρουγουανούς σαν τους μικρούς τους αδερφούς, την ίδια στιγμή που οι Ουρουγουανοί είναι πιο επιφυλακτικοί για τον… μεγάλο αδερφό.

Από το πρώτο παιχνίδι το 1902 και μετά οι εθνικές έπαιζαν συνέχεια και η κόντρα μεγάλωνε. Μέχρι το 1923 οι δυο χώρες είχαν παίξει 83 φορές μεταξύ τους. Είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο η τρέλα που γίνονταν αρκετές διαφορετικές “διοργανώσεις” (μεταξύ των δύο χωρών και μόνο) οι οποίες κάποιες φορές έπεσαν την ίδια μέρα, όπως έγινε με το Κόπα Λίπτον (ναι του γνωστού τσαγιού) και το Κόπα Νιούτον. Κάθε λογικός άνθρωπος θα σκεφτόταν να αλλάξει την ημερομηνία. Όχι όμως στην Λατινική Αμερική. Έτσι, την 1η Οκτωβρίου του 1916 και ξανά στις 25 Μαΐου του 1924 είχαμε Ουρουγουάη-Αργεντινή στο Μοντεβιδέο και ταυτόχρονα Αργεντινή-Ουρουγουάη στο Μπουένος Άιρες. Άγνωστο με τι κριτήρια γινόταν η επιλογή των παικτών για τις δυο… παράλληλες εθνικές, αλλά οι αγώνες μετράνε κανονικά στα στατιστικά των δυο χωρών. Ήταν το 1924 όμως που η κόντρα ξέφυγε από κάθε άλλη φορά.

Το ιστορικό παιχνίδι στις 2 Οκτωβρίου του 1924

Στις 9 Ιουνίου του 1924 η Ουρουγουάη κατακτούσε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάτι που τότε ισοδυναμούσε με Μουντιάλ. Αυτό φυσικά δεν άρεσε στους Αργεντίνους τόσο, καθώς η φήμη της Ουρουγουάης ως καλύτερης ομάδας στον κόσμο είχε εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη. Από εκείνο το παιχνίδι και μετά, κάθε αγώνας μεταξύ τους ήταν σαν ένας τελικός για να αποδείξει ο ένας στον άλλον ποιος είναι το αφεντικό όχι μόνο του Ρίο ντε λα Πλάτα, αλλά σε όλο τον πλανήτη. Η πρώτη ευκαιρία ήρθε τον Σεπτέμβριο στο Μοντεβιδέο και η Αργεντινή πήρε εκτός έδρας ισοπαλία με 1-1 που πανηγυρίστηκε σαν νίκη από τον κόσμο. Μια εβδομάδα αργότερα οι ομάδες θα έπαιζαν στην Αργεντινή τη ρεβάνς. Τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν αμέσως, ενώ λέγεται ότι είχαν τυπωθεί παραπάνω από όσα χωρούσε το γήπεδο. Οι εφημερίδες της εποχής έγραφαν ότι σε ένα γήπεδο 40 χιλιάδων υπήρχαν πάνω από 50 χιλιάδες άνθρωποι. Ο κόσμος προσπαθούσε με κάθε τρόπο να μπει μέσα και δημιουργήθηκαν σημαντικά επεισόδια με πετροπόλεμο. Το παιχνίδι τελικά ξεκίνησε με αρκετούς φιλάθλους να είναι δίπλα στη γραμμή και διακόπηκε μόλις στο 4′.

Το ιστορικό πρώτο “ολυμπιακό γκολ“

Ο αγώνας τελικά έγινε στις 2 Οκτωβρίου και το γήπεδο της Σπορτίβο Μπαράκας ήταν και πάλι κατάμεστο με Αργεντίνους που περίμεναν πώς και πώς. Λίγους μήνες πριν από τους Ολυμπιακούς αγώνες αποφασίστηκαν αλλαγές στους κανονισμούς και μία από αυτές επέτρεπε πλέον το γκολ από απευθείας κόρνερ. Η μοίρα το έφερε η Αργεντινή να κάνει το 2-1 με ένα γκολ του Ονσάρι με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, το πρώτο επίσημο γκολ-απευθείας κόρνερ που μπήκε και από τότε ονομάζεται στη Ν. Αμερική “gol olimpico”. Μόνο που το γκολ έφερε απίστευτα για την εποχή επεισόδια σε ένα περίεργο συνονθύλευμα χαράς για τη νίκη και θυμού για το σκληρό παιχνίδι των Ουρουγουανών (ο Σέγι των γηπεδούχων αποχώρησε με σπασμένο πόδι) που ξεκίνησε με βροχή αντικειμένων (κυρίως προς τον καημένο τερματοφύλακα της Ουρουγουάης που δεν είχε πειράξει κανέναν) και συνεχίστηκε με τους Ουρουγουανούς να παρατάνε το παιχνίδι και να επιτίθενται στον κόσμο. Η παρέμβαση της αστυνομίας δεν έφερε σοβαρά αποτελέσματα, απλά πρόσθεσε ακόμα έναν παίκτη στο ξύλο που έπεφτε (ο Ουρουγουανός Σκαρόνε χτύπησε έναν αστυνομικό και τον συνέλαβαν) και τελικά οι Ουρουγουανοί αποχώρησαν στα αποδυτήρια στο 86′. Παρά τις εκκλήσεις των Αργεντίνων δεν ξαναβγήκαν και σύμφωνα με τους κανονισμούς τότε, οι γηπεδούχοι απλά περίμεναν μέχρι το 90′ να λήξει ο αγώνας και να ολοκληρωθεί η νίκη τους. Ήταν η απόδειξη της ανωτερότητας των Αργεντίνων στο χορτάρι, η νίκη που ισοδυναμούσε με παγκόσμιο τίτλο, αλλά και μια ημέρα που γέμισε με ντροπή τη χώρα για τα όσα έγιναν μετά το ιστορικό γκολ.

Δυστυχώς για τους Αργεντίνους, δέκα μέρες αργότερε ξεκινούσε το Καμπεονάτο Σουνταμερικάνο, ο πρόγονος του σημερινού Κόπα Αμέρικα, και η μοίρα το έφερε να γίνεται στην Ουρουγουάη. Οι χαρούμενοι νικητές ποδοσφαιριστές της Αλμπισελέστε γρήγορα άρχισαν να τρέμουν τα αντίποινα των Ουρουγουανών και σκέφτηκαν ακόμα και να μην ταξιδέψουν. Αυτό όμως είναι ιστορία για μια άλλη φορά…