Το τέλος της ηγεμονίας του Λίβερπουλ
Σε μια πόλη που έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο κυρίως από την μπάλα και την μουσική, το γνωστό παλιότερα ως “φιλικό ντέρμπι” είναι από τα πιο σημαντικά γεγονότα της χρονιάς για τους κατοίκους του Λίβερπουλ. Στην ιστορία των πάνω από 200 ντέρμπι που έχουν γίνει δεν είναι εύκολο να διαλέξεις το καλύτερο, καθώς το πρώτο έγινε το 1894. Στη (σχετικά) σύγχρονη ιστορία πάντως των δύο συλλόγων υπάρχει ένα παιχνίδι Έβερτον-Λίβερπουλ που ξεχωρίζει και είναι μέσα σε όλες τις σχετικές λίστες εξαιτίας τόσο της διακύμανσης του σκορ, αλλά και όσων σηματοδότησε για το ποδόσφαιρο της πόλης. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 το κλίμα είχε γίνει αρκετά τεταμένο και οι κόντρες ήταν έντονες. Οι δυο ομάδες ήταν αρκετά δυνατές (η Λίβερπουλ κατέκτησε το τελευταίο πρωτάθλημά της το 1990, η Έβερτον το 1987), ενώ είχαν προηγηθεί τα γεγονότα του Χέιζελ, με τους μπλε να θεωρούν ότι έγιναν άδικα θύματα του αποκλεισμού των αγγλικών ομάδων. Η Έβερτον πρόλαβε να κατακτήσει το Κυπελλούχων του 1985, αλλά δεν είχε την ευκαιρία να κατακτήσει κάποιο άλλο ευρωπαϊκό τρόπαιο.
Ένας από τους πρωταγωνιστές εκείνου του ματς, ο Πίτερ Μπίρντσλι (αριστερά ο Μάρτιν Κίουον)
Κάπως έτσι φτάσαμε στον Φεβρουάριο του 1991, τον πιο γεμάτο μήνα στην ιστορία του ντέρμπι του Μέρσισάιντ. Η αρχή έγινε στις 9 του μήνα στο Άνφιλντ για το πρωτάθλημα, σε έναν αγώνα όπου η Λίβερπουλ επικράτησε εντυπωσιακά με 3-1. Οκτώ ημέρες αργότερα στο ίδιο γήπεδο οι ομάδες κατέβηκαν να αγωνιστούν για τον 5ο γύρο του κυπέλλου Αγγλίας. Το ματς ήταν πολύ κακό και το τελικό 0-0 που οδήγησε τις ομάδες σε επανάληψη του αγώνα θα ήταν δίκαιο, αν ο διαιτητής δεν είχε κλείσει τα μάτια σε ένα πεντακάθαρο πέναλτι στον Πατ Τζέβιν της Έβερτον. Τα όσα ακολούθησαν όμως, ίσως να… δικαιώνουν τον διαιτητή.
Περίπου 38.000 φίλοι των δύο ομάδων μαζεύτηκαν το κρύο απόγευμα της 20ης Φεβρουαρίου στο Γκούντισον Παρκ για να δουν τον τρίτο αγώνα των δύο ομάδων μέσα σε λίγες μέρες. Ένα ματς βγαλμένο από τις σελίδες των ποδοσφαιρικών κόμικς. Η ομάδα του Κένι Νταλγκλίς πήρε το προβάδισμα στο 32′ όταν σε μια αντεπίθεση ο μεγάλος Ίαν Ρας νικήθηκε αρχικά πάνω στην γραμμή, αλλά ο Πίτερ Μπίρντσλι πήρε το ριμπάουντ και σκόραρε. Η Έβερτον απάντησε στο 2ο ημίχρονο με το γκολ ενός ακόμα μεγάλου παίκτη της εποχής, του Γκρέιαμ Σαρπ.
Στο 71′ ήταν ξανά ο Μπίρντσλι που με ατομική προσπάθεια και φοβερό σουτ στη γωνία του Νέβιλ Σάουθχολ έδωσε το προβάδισμα και πάλι στους κόκκινους. Δυο λεπτά αργότερα και πάλι ο Σαρπ εκμεταλλεύτηκε τα τραγικά λάθη της άμυνας των φιλοξενούμενων και έγραψε το 2-2, με οπαδούς της Έβερτον να πατάνε το λασπωμένο γρασίδι του Γκούντισον Παρκ για να πανηγυρίσουν. Εικόνες που φαίνονται πλέον τόσο μακρινές στο αγγλικό ποδόσφαιρο. Το “μία σου και μία μου” συνεχίστηκε με τον Ρας να γράφει με κεφαλιά το 2-3 στο 77′. Η χρυσή αλλαγή του Χάουαρντ Κένταλ ήταν ο Τόνι Κότι που μπήκε στο 86′ και τρία λεπτά αργότερα, κι ενώ λίγο πιο πριν ο Τζον Μπαρνς έκανε μαγικά για να κερδίσει χρόνο, εκμεταλλεύτηκε ακόμα ένα λάθος της τραγικής άμυνας της Λίβερπουλ για να γράψει το τελικό 3-3. Ο ίδιος περιγράφει τον διάλογό του όταν στο 82′ ο προπονητής τον σήκωσε για να μπει.
-Απλά βάλε μας ένα γκολ παλικάρι μου
-Εντάξει αφεντικό, αλλά τι να κάνω σε τόσα λίγα λεπτά;
Οι ομάδες οδηγήθηκαν στην παράταση και εκεί η Λίβερπουλ πήρε για τέταρτη φορά το προβάδισμα. Η έμπνευση από το πουθενά του Τζον Μπαρνς οδήγησε σε ακόμα ένα πολύ ωραίο γκολ με απίστευτα φάλτσα για το 2-3 στο 102′. Ο ίδιος επιμένει ότι δεν πήγαινε για σέντρα: “Απλά σήκωσα το κεφάλι και προσπάθησα να σουτάρω εντός εστίας” δήλωσε γι’ αυτό το γκολ. Φυσικά τίποτα δεν είχε τελειώσει. Στο 114′ ήταν και πάλι ο Τόνι Κότι που σκόραρε για το 4-4. Η βραδιά έλαβε τέλος μετά τα 120 λεπτά, καθώς δεν υπήρχαν πέναλτι, αλλά οι ομάδες θα πήγαιναν σε τρίτο παιχνίδι (και τέταρτο συνολικά με αυτό του πρωταθλήματος).
Το σοκ όμως στην Λίβερπουλ έγινε ακόμα μεγαλύτερο από τις τέσσερις φορές που ισοφαρίστηκε, όταν ο Νταλγκλίς παραιτήθηκε μετά από αυτό το παιχνίδι. Οι παίκτες δεν το περίμεναν και τίποτα δεν το προδίκαζε. Ο Νταλγκλίς όμως είχε πιεστεί πολύ ψυχολογικά, έχοντας ζήσει τραγωδίες τόσο του Χέιζελ, όσο κυρίως του Χίλσμπορο. Είχε επηρεαστεί από τα δύο γεγονότα που τα βίωσε από κοντά και σε συνδυασμό με την πορεία εκείνης της χρονιάς στο κύπελλο όπου η ομάδα αναγκάστηκε να παίξει επαναληπτικούς τόσο με Μπλάκμπερν και Μπράιτον, όσο και με την Έβερτον, αποφάσισε να φύγει. “Μετά το γκολ του Μπαρνς ήξερα ότι έπρεπε να κάνω κάτι, να αλλάξω τα πράγματα πίσω. Δεν έκανα τίποτα. Ήταν η στιγμή που κατάλαβα ότι είχα γίνει κομμάτια. Χρειαζόμουν να φύγω μακριά από όλη αυτή την πίεση” είχε πει.
Ο Κένι Νταλγκλίς δίνει τις τελευταίες του εντολές στην παράταση
Ήταν ένα ματς σημαδιακό, δεν ήταν απλά η αποθέωση του αγγλικού ποδοσφαίρου εκείνων των ετών, ένας ακόμα αγώνας που όλοι οι αγγλόφιλοι μπορούν να θεωρούν ως ποδοσφαιρικό πρότυπο. Ήταν το τέλος μιας ολόκληρης εποχής μιας ομάδας, το τέλος της Λίβερπουλ του Νταλγκλίς, το τέλος των πρωταθλημάτων. Μαζί όμως ήταν ουσιαστικά και το τέλος του Πίτερ Μπίρντσλι από τους κόκκινους (αφού πωλήθηκε από τον Σούνες στην Έβερτον), όπως και του Σαρπ για την Έβερτον που μετά από μια καριέρα έντεκα ετών έβαζε σε εκείνο το ματς το τελευταίο του γκολ με τα μπλε. Για πολλούς αυτός ο αγώνας είναι το τέλος της ποδοσφαιρικής ακμής του Λίβερπουλ στο αγγλικό ποδόσφαιρο, μια τελευταία παράσταση. Υπήρξαν κι άλλοι τίτλοι (και μάλιστα ευρωπαϊκοί για την Λίβερπουλ), αλλά ποτέ ξανά μια ηγεμονία όπως εκείνα τα χρόνια. Φυσικά, ο Φεβρουάριος του 1991 δεν είχε τελειώσει ακόμα. Οι ομάδες ξαναβρέθηκαν στο ίδιο γήπεδο επτά μέρες αργότερα με ακόμα παραπάνω κόσμο και το γκολ του Ντέιβ Γουότσον έδωσε τελικά την πρόκριση για την Έβερτον στο τρίτο ματς. Ήταν όμως εκείνο το 4-4 που έμεινε για πάντα στην ιστορία.
