Δεν τον Κλωτσήσαμε Ποτέ

Παιχνίδι Τσαμπιολί, ημίχρονο. Μεταξύ της μάχης να προλάβεις να πας στην τουαλέτα πριν την υπόλοιπη καφετέρια και της σκέψης αν θα πάρεις δεύτερο ποτό, σκάνε στην τηλεόραση οι φάτσες γνωστών ποδοσφαιριστών που λένε στη μητρική τους γλώσσα «Πείτε όχι στο ρατσισμό». Η διαφήμιση καταλήγει με το γνωστό σύνθημα της ΟΥΕΦΑ «Κλώτσα τον έξω». Μόνο που η κλωτσιά βγήκε τσαφ.

Πρόσφατα είδα ένα ντοκυμαντέρ απ’ την Τσεχία με τίτλο «FC ROMA». Ξεπερνώντας το αρχικό σοκ ότι μπορεί να άλλαξε τίτλο η ένδοξη ομάδα της Ρώμης, από την πρώτη σκηνή κατάλαβα ότι αναφερόταν σε άλλο πράγμα. Εκεί βγήκε στην κάμερα μια σαραντάρα κυρία που δήλωνε «Δεν είμαι ρατσίστρια, αλλά είναι γύφτοι και ο κόσμος έπρεπε να είναι λευκός». Το ντοκυμαντέρ περιγράφει την ιστορία ενός ποδοσφαιρικού συλλόγου στην Τσεχία που αποτελείται από Ρομά και παραλίγο να ανέβει κατηγορία από την 3^η εθνική της Τσεχίας όπου βρίσκεται, επειδή οι αντίπαλες ομάδες δεν κατέβαιναν να παίξουν μαζί τους.

Η ομάδα εδρεύει στο Ντέσιν, μια μικρή πόλη της Τσεχίας. Ο προπονητής της Πάβελ Χόρβατ έλεγε στο ντοκυμαντέρ «Σε ποιο άλλο μέρος του κόσμου αρνείται ο αντίπαλος να κατέβει να παίξει μαζί σου;», πριν συμπληρώσει ότι «προτιμούν να φάνε το πρόστιμο από τη μη διεξαγωγή του αγώνα απ’ το να μας δώσουν το χέρι». Ακόμα βέβαια και όταν ο αντίπαλος δείχνει κάποια στοιχεία αθλητικής άμιλλας και κατεβαίνει να παίξει, οι οπαδοί του στις κερκίδες λένε συνθήματα όπως «Γύφτο, κλέφτη, πήγαινε να δουλέψεις», «Καταραμένοι τσιγγάνοι», «Θα σας πετάξουμε στον Χίτλερ» και άλλα τέτοια όμορφα, σε φίλαθλα πλαίσια πάντα.

Ο σκηνοθέτης του ντοκυμαντέρ, Ροζάλιε Κοουτόβα, είπε ότι «ο ρατσισμός δεν είναι ένα πρόβλημα του τσέχικου ποδοσφαίρου, αλλά ένα πρόβλημα της Τσεχίας». Το 69% των «Γκάτζος» (λευκοί) περιγράφει τη σχέση του με τους τσιγγάνους ως «αρνητική» ή «εξαιρετικά αρνητική». Η πρεμιέρα του ντοκυμαντέρ στις τσεχικές αίθουσες πριν δύο χρόνια ακυρώθηκε μετά από απειλές ακροδεξιών ομάδων οπαδών άλλων συλλόγων που δήλωναν «αγανακτισμένοι» στις κάμερες. «Το μόνο που κάνουν είναι να κλέβουν και να μας χτυπάνε». Ο πρόεδρος της Ρομά Ντέσιν δήλωσε ότι «οι Τσέχοι στο σχολείο εκπαιδεύονται να είναι ρατσιστές».

Φυσικά αυτό δεν είναι πρόβλημα μόνο της Τσεχίας. Στη Ρωσία τα νεοναζί κλαμπ οπαδών είναι πλέον σε πολλούς συλλόγους παράλληλες διοικήσεις. Μερικοί όπως η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης είχαν τρομακτικό ιστορικό τέτοιων, αλλά για άλλους συλλόγους αυτό είναι πρωτόγνωρη εμπειρία. Εδώ και δύο χρόνια είναι τόσο ανεξέλεγκτοι που η ομοσπονδία δε βάζει καν πρόστιμα ή οποιουδήποτε τύπου τιμωρία για τέτοια φαινόμενα αν αυτά περιορίζονται σε συνθήματα, κραυγές πιθήκου σε μαύρους παίχτες και γενικά ρατσιστικά φαινόμενα που δεν περιλαμβάνουν χρήση σωματικής βίας. Μάλιστα η Ρωσική Ομοσπονδία από το 2014 επιβάλει αγωνιστικές αποκλεισμού και πρόστιμα σε μαύρους ποδοσφαιριστές που απαντούν «απρεπώς» σε ρατσιστικές προσβολές, όπως να σηκώσουν το μεσαίο δάχτυλο.

Το πρόβλημα στη Ρωσία έχει ξεφύγει σε τέτοιο βαθμό που ο Γιάγια Τουρέ δήλωσε πριν δύο χρόνια ότι οι χώρες της μαύρης Αφρικής θα πρέπει να σκεφτούν πολύ σοβαρά να μποϋκοτάρουν το Μουντιάλ της Ρωσίας. Δήλωση που πέρασε προφανώς στα ψιλά. Όμως είναι κάτι που θα επανέλθει επειδή αντιδράσεις με ανακοινώσεις ότι η ΦΙΦΑ και η ΟΥΕΦΑ ανησυχούν πολύ για τα αυξανόμενα φαινόμενα ρατσισμού είναι γραφειοκρατική πρακτική. Χωρίς νόημα.

Και αν αυτά πιστεύετε ότι είναι πράγματα που συμβαίνουν σε πρώην Ανατολικούς, τότε να πάμε στη Γαλλία όπου στο ματς της Λυών με τη Λιλ, δύο αγωνιστικές πριν, οι φανατικοί οπαδοί της Λυών (Γκονς) σήκωσαν πανό που έδειχνε μια γυναίκα με βελάκι που έδειχνε προς την κουζίνα. Ναι, εντάξει, είναι σεξισμός και όχι ρατσισμός, αλλά δεν αλληλοαποκλείονται και αυτό συνέβη πρόσφατα. Ο σύλλογος είπε ότι θα βρει τον οπαδό που σήκωσε το πλακάτ και θα του κόψει το γήπεδο, αλλά το πρόβλημα παραμένει. Πόσο μάλλον σε μια πόλη όπου το Φροντ Νασιονάλ της Λε Πεν λατρεύει να κάνει τα συνέδριά του. Σημείωση εδώ, ότι η Λυών έχει, μαζί με τις Βόλφσμπουργκ και Άρσεναλ, μια από τις καλύτερες ομάδες γυναικείου ποδοσφαίρου στην Ευρώπη.

Και φτάνουμε στην Ισπανία. Τελευταία μέρα των χειμερινών μεταγραφών η Ράγιο Βαγιεκάνο παίρνει δανεικό από την Μπέτις, στην προσπάθειά της να ανέβει ξανά στην Πριμέρα, το Ρομάν Ζαζούλια. Ο Ουκρανός παίχτης έχει εθνικιστικό παρελθόν και ήταν μέλος σε εθνικιστικές ομάδες στη χώρα του. Για την ταυτότητα του Βαγιέκας τα έχουμε ξαναπεί. Οι «Μπουκανέρος» δεν το είδαν με καλό μάτι αυτό και με διαμαρτυρίες στο γήπεδο, στα ΜΜΕ και με επίσημο διάβημα στη διοίκηση είπαν ότι ο παίχτης δεν είναι ευπρόσδεκτος στο Βαγιέκας. Με γκράφιτι «Όχι Ναζί στο Βαγιέκας» το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: στη Ράγιο προτιμούν να μείνουν στη Σεγούνδα από το να προδώσουν την ταυτότητά τους. Ο παίχτης έμεινε 15 ώρες στη Μαδρίτη. Έχει επιστρέψει στη Σεβίλη, αλλά τυπικά είναι παίχτης της Ράγιο. Ο νεοναζί όμιλος οπαδός των Μπέτικος τον υποδέχθηκε λέγοντάς του ότι «είσαι ένας από εμάς» (πόσο παράδοξο για την εργατική ομάδα της πόλης), ενώ ο ίδιος με τον ντόρο που δημιουργήθηκε σε συνέντευξη τύπου δήλωσε «Δεν είμαι νεοναζί, απλώς βοηθάω όσους έχουν ανάγκη στη χώρα μου». Βοήθεια μόνο για Ουκρανούς βέβαια, αλλά αυτό δεν το είπε.

Η Ισπανία έχει φυσικά πρόβλημα αλλά όπως και η Γαλλία το διαχειρίζεται πετώντας τους εκτός γηπέδου. Το έκανε η Μπαρσελόνα με τους Μπόσος Νόις παλιά, η Ατλέτικο με το Φρέντε πρόσφατα. Όχι βέβαια όλοι. Θυμόμαστε τον παγκόσμιο ντόρο που είχε κάνει η κίνηση του Ντάνι Άλβες να φάει τη μπανάνα που του πέταξαν στο ματς κόντρα στη Βιγιαρεάλ. Εκεί δεν τιμωρήθηκε κανένας σύνδεσμος οπαδών, αλλά ο οπαδός.

Το ποδόσφαιρο είναι κομμάτι της κοινωνίας. Θα ήταν παράδοξο η άνοδος της ρατσιστικής συμπεριφοράς των πληθυσμών να μην έβγαινε και στα γήπεδα. Και αυτό σίγουρα δεν αντιμετωπίζεται με διαφημίσεις όπου οι πριμαντόνες λένε να πούμε όχι στο ρατσισμό. Άλλωστε από πλευράς αποδοτικότητας, η μπανάνα του Ντάνι Άλβες είχε πολύ καλύτερο αποτέλεσμα.