Το σουηδικό χωριό που θέλει να κατακτήσει την Ευρώπη
Αν μπεις σε ένα τυχαίο καφενείο της Θεσσαλονίκης και ρωτήσεις τον πρώτο θαμώνα που θα πετύχεις “από ποια ομάδα αποκλείστηκε φέτος στο Γιουρόπα ο ΠΑΟΚ;” είναι σχεδόν σίγουρο ότι η απάντηση που θα πάρεις είναι “από ένα χωριό της Σουηδίας”. Τυπικά η απάντηση αυτή είναι λανθασμένη, καθώς το Έστερσουντ είναι μια κανονική πόλη 50.000 κατοίκων, αλλά ουσιαστικά και μιλώντας καθαρά ποδοσφαιρικά, κρύβει μια αλήθεια αφού πρόκειται για ένα ‘χωριό’ που χάρη στην πρόκριση εκείνη βρέθηκε σ’έναν ευρωπαϊκό όμιλο με ομάδες από πόλεις δεκαπλάσιες σε μέγεθος.
Το να δυσκολεύεται κάποιος να θυμηθεί το όνομα μιας ομάδας που πριν από δυο μήνες έπαιξε στην πόλη του δεν είναι καθόλου παράξενο στη συγκεκριμένη περίπτωση. Μέχρι πριν ένα χρόνο, ακόμα και οι Σουηδοί δεν ήξεραν ότι υπάρχει τέτοια ομάδα. Και όσο τραβηγμένο κι αν ακούγεται, μέχρι πριν από λίγα χρόνια ακόμα και οι ίδιοι οι κάτοικοι του Έστερσουντ πιθανόν αγνοούσαν την ύπαρξη της ομάδας της πόλης τους. Μια ομάδα που ιδρύθηκε πριν από 21 χρόνια και βολόδερνε μεταξύ της 3ης και 4ης κατηγορίας μέχρι τη μέρα που ο Ντάνιελ Κίντμπεργκ αποφάσισε να της αλλάξει ρότα.
Ο Κίντμπεργκ, πρώην αντισυνταγματάρχης που πέρασε τις προηγούμενες δυο δεκαετίες της ζωής του σε στρατιωτικές αποστολές στη Βοσνία και το Κονγκό, ανέλαβε σχεδόν από το μηδέν. Η ομάδα εκείνη την εποχή είχε μια χούφτα μέτριους παίκτες, έναν υπάλληλο πλήρους απασχόλησης, ένα ανύπαρκτο μπάτζετ και έκοβε πάνω-κάτω 700 εισιτήρια σε κάθε εντός έδρας ματς. Η εικόνα διάλυσης του συλλόγου δεν πτόησε τον Κίντμπεργκ, που έχει επιβιώσει σε πολύ χειρότερες καταστάσεις: “Γενικότερα, νιώθω πολύ ήρεμος όταν όλα γύρω μου καταρρέουν. Έτσι κι αλλιώς στο ποδόσφαιρο δεν σε σημαδεύει κανένας με όπλο”.
Η πρώτη προτεραιότητα του ήταν να βρει έναν προπονητή. Η λύση ήρθε μέσω γνωστών από την Αγγλία, που τον πρότειναν έναν νεαρό Άγγλο που είχε αποσυρθεί από το ποδόσφαιρο στα 30 του (έχοντας φτάσει μέχρι και την Πρέμιερ Λιγκ με τη Σαουθάμπτον) και εκείνη την εποχή έκανε το μεταπτυχιακό του στο πανεπιστήμιο του Λιντς. Ο Γκράχαμ Πότερ αποδέχτηκε την απρόβλεπτη πρόταση και πήρε το ρίσκο να μετακομίσει στα βόρεια της Σουηδίας, για χάρη μιας παντελώς άγνωστης ομάδας που δεν ήξερε κανείς. “Σε όποιον ντόπιο έλεγα για ποιο λόγο βρίσκομαι στην πόλη μου απαντούσε πως είμαι τρελός” θυμάται σήμερα ο ίδιος. Η επιλογή του Κίντμπεργκ αποδείχτηκε κάτι παραπάνω από πετυχημένη. Με τον Πότερ στον πάγκο η ομάδα κέρδισε δυο συνεχόμενες ανόδους και τελικά βρέθηκε πέρσι για πρώτη φορά στην πρώτη κατηγορία. Η ανηφόρα όμως δεν σταμάτησε ούτε εκεί.
Η ομάδα του Πότερ (που είναι αυτή τη στιγμή ο μόνος Άγγλος προπονητής στο Γιουρόπα Λιγκ!) όχι μόνο δεν κινδύνευσε στιγμή να υποβιβαστεί αλλά έφτασε και στην κατάκτηση του κυπέλλου, ένα ασύλληπτο κατόρθωμα για μια πόλη που μέχρι πρόσφατα δεν ήξερε ότι έχει ομάδα ποδοσφαίρου. Το κερδισμένο κύπελλο χάρισε στην Έστερσουντ και το πρώτο της εισιτήριο για τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και τη συνέχεια λίγο-πολύ την ξέρουν οι περισσότεροι Έλληνες και ειδικότερα οι οπαδοί του ΠΑΟΚ: Πρόκριση επί της πανάκριβης Γαλατασαράι, πρόκριση επί του φιλόδοξου ΠΑΟΚ και συμμετοχή στους ομίλους στην πρώτη της μόλις προσπάθεια.
Οι 700 θεατές έγιναν 8000, ο κόσμος στους δρόμους άρχισε να κυκλοφορεί φορώντας ποδοσφαιρικές φανέλες και η ‘Πόλη του Χειμώνα’, όπως είναι το παρατσούκλι της, άρχισε για τα καλά να ζει στο ρυθμό του ποδοσφαίρου. Κάπου εδώ σταματάνε και οι όποιες ομοιότητες παρουσιάζει η Έστερσουντ με τις υπόλοιπες ‘σταχτοπούτες’ του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Το δίδυμο Κίντμπεργκ-Πότερ δεν πιστεύει στα κλασικά μοντέλα διαχείρισης μικρών ομάδων. “Αν θέλουν να κερδίσουν οι μικρές ομάδες τις μεγάλες πρέπει να είναι διαφορετικές και παράξενες” δηλώνει με απόλυτη σοβαρότητα ο πρόεδρος και η ομάδα του ακολουθεί αυτό το μότο πιστά.
“Οι περισσότεροι από τους παίκτες μας έχουν απορριφθεί από άλλες ομάδες. Είναι ‘αποφάγια’, που ο κόσμος πιστεύει ότι δεν αξίζουν. Εμείς όμως τους συγκεντρώσαμε, τους βάλαμε στο κατάλληλο περιβάλλον και τους έχουμε μετατρέψει σε φανταστικούς παίκτες. Αυτό είναι κάτι που οι δισεκατομμυριούχοι ιδιοκτήτες δεν θα έκαναν ποτέ. Εμείς πιστεύουμε ότι οι παίκτες μπορούν πάντα να γίνουν καλύτεροι” δηλώνει περήφανος ο Κίντμπεργκ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της επιτυχημένης αυτής επεξεργασίας είναι ο αρχηγός Μπρούα Νούρι, που γεννήθηκε στο Ιράν από Κούρδους γονείς. Μέχρι το 2014 έπαιζε σε μια μικρή ομάδα Κούρδων προσφύγων, ξενυχτούσε συνέχεια και ετοιμαζόταν να εγκαταλείψει το ποδόσφαιρο. Ο Πότερ τον γνώρισε τυχαία στον κεντρικό σταθμό της Στοκχόλμης, τον πίστεψε και σήμερα ο 30χρονος Νούρι είναι διεθνής και πασίγνωστος στο σουηδικό ποδόσφαιρο.
Ένας Πότερ που δεν είναι… Χάρι αλλά πιθανόν να έχει κι αυτός μαγικές ικανότητες
Η διαφορετικότητα της Έστερσουντ δεν σταματάει όμως στο ρόστερ. Περιγράφει ο πρόεδρος: “Μια μέρα ήμουν με έναν διάσημο Σουηδό συγγραφέα και μου είπε ‘Ντάνιελ, ξέρεις τι φοβούνται περισσότερο οι Σουηδοί; Το να βρεθούν πάνω στη σκηνή, μπροστά σε πολλούς ανθρώπους’. Αυτό μου καρφώθηκε στο μυαλό και κάπως έτσι μου δημιουργήθηκε η ιδέα της Culture Academy, όπου κάθε χρόνο διαλέγουμε ένα θέμα και το δουλεύουμε σαν ομάδα, για να το παρουσιάσουμε τελικά κάποια στιγμή το φθινόπωρο”. Να κάτι που δεν συναντάς κάθε μέρα: Μια ομάδα που τη μια μέρα υποδέχεται τη Χέρτα Βερολίνου για ένα κρίσιμο ευρωπαϊκό ματς (και την κερδίζει μάλιστα με γκολ του Νούρι) και την επόμενη οι παίκτες και το τεχνικό της τιμ ανεβάζουν στη σκηνή μπροστά σε 500 θεατές μια δική τους εκδοχή της ‘Λίμνης των Κύκνων’!
Ο στόχος είναι πολλαπλός: Η ομάδα δένεται περισσότερο, οι παίκτες ανακαλύπτουν ένα δημιουργικό χόμπι που τους κρατάει σε εγρήγορση σε μια κρύα, σκοτεινή πόλη με λίγες επιλογές διασκέδασης και ταυτόχρονα αποκτούν νέες δεξιότητες και υπερνικούν τις όποιες φοβίες και αδυναμίες τους, κάτι που ο Κίντμπεργκ θέλει να πιστεύει ότι βοηθάει και στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων εντός του αγωνιστικού χώρου, όπως για παράδειγμα το να παραμείνουν ψύχραιμοι και συγκεντρωμένοι στη φανατισμένη έδρα της Γαλατασαράι.
Η παράσταση μπαλέτου πάντως δεν ήταν η πρώτη καλλιτεχνική τους δημιουργία. Είχε προηγηθεί η ομαδική συγγραφή ενός βιβλίου, η δημιουργία μιας έκθεσης τέχνης και η οργάνωση μιας ροκ συναυλίας. Ταυτόχρονα με όλα αυτά οι άνθρωποι της ομάδας έχουν αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις με τα τοπικά κέντρα προσφύγων καθώς και με αρκετές φιλανθρωπικές οργανώσεις της περιοχής. Κανείς από τους Κίντμπεργκ και Πότερ δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι αυτή η παράλληλη πολιτιστική δράση μπορεί να βοηθήσει σημαντικά κάποια άλλη ομάδα που θα επιχειρήσει να αντιγράψει το μοντέλο. Είναι όμως πεπεισμένοι πως στη δική τους ομάδα η ιδέα πιάνει.
Ακόμα και στη γενικότερη φιλοσοφία της όμως, η Έστερσουντ διαφέρει αισθητά. Μια οποιαδήποτε άλλη μικρή ομάδα που θα κατάφερνε τόσα πολλά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα θα είχε ως στόχο να διατηρήσει τα κεκτημένα και να παραμείνει όσο περισσότερο μπορεί σ’αυτό το εντυπωσιακό για τα δεδομένα της επίπεδο. Ο Κίντμπεργκ όμως αρνείται να συμβιβαστεί με αυτά και ονειρεύεται ακόμα πιο ψηλές κορυφές. “To πιο σημαντικό για εμάς τώρα είναι να γίνουμε πρωταθλητές Σουηδίας. Όταν το καταφέρουμε αυτό, μετά θα στοχεύσουμε το Τσάμπιονς Λιγκ”. Όσο για το παρόν; “Αν πιστεύω ότι μπορούμε φέτος να κερδίσουμε το Γιουρόπα Λιγκ; Φυσικά μπορούμε! Αν δεν μπορούσαμε, ποιος ο λόγος να συμμετέχουμε; Δεν αρκεί να ελπίζεις. Πρέπει να το πιστεύεις.”
Δεν γνωρίζουμε αν αυτά είναι ουτοπικά όνειρα ενός υπερβολικά ενθουσιασμένου προέδρου που βλέπει το δημιούργημα του να ανεβαίνει τα σκαλοπάτια προς την κορυφή πολύ πιο γρήγορα απ’ότι θα φανταζόταν και ο ίδιος το 2010. Αυτό που σίγουρα δεν αμφισβητείται είναι ότι μια ομάδα που μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν υπήρχε καν στον Σουηδικό ποδοσφαιρικό χάρτη, σήμερα το βράδυ υποδέχεται στην έδρα της την ιστορική Αθλέτικ Μπιλμπάο στα πλαίσια ενός αγώνα ομίλων του Γιουρόπα Λιγκ.
Κι αν αυτό το γεγονός από μόνο του δεν καταφέρνει να κερδίσει την εκτίμηση κάποιων, υπάρχει και η βαθμολογία του ομίλου, στην οποία η Έστερσουντ φιγουράρει μόνη της στην κορυφή με 2/2 νίκες και 0 γκολ παθητικό (η μοναδική ομάδα στη διοργάνωση που έχει δυο νίκες και ταυτόχρονα έχει κρατήσει αλώβητη την εστία της!). Το “χωριό από τη Σουηδία” φαίνεται πως ήρθε για να μείνει. Τουλάχιστον μέχρι να μπορούν οι περισσότεροι ποδοσφαιρόφιλοι να θυμηθούν το όνομα του.
