Το ΠΡΟΠΟ, τα χαρτιά και ο κρατούμενος 21.915

Ήταν Χριστούγεννα του 1943 όταν ο Μάσιμο ντέλα Πέργκολα, διευθυντής του αθλητικού ρεπορτάζ της Γκαζέτα ντέλο Σπορ, προσπάθησε να περάσει τα σύνορα Ιταλίας-Ελβετίας καθώς ήταν καταζητούμενος από τους Ναζί στην Ιταλία ως Εβραίος και κουμουνιστής. Η ελβετική συνοριακή αστυνομία με τον που τον είδε τον συνέλαβε και τον παρέδωσε στο ιταλικό φασιστικό καθεστώς. Αυτό με τη σειρά του τον δίκασε με τις γνωστές αδιάβλητες διαδικασίες της εποχής και τον έστειλε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Ποντ ντε λα Μόργκε. Εκεί, για ενάμιση χρόνο ήταν ο κρατούμενος 21.915.

Μέσα από την καταναγκαστική εργασία, την πείνα και τη φυλάκιση, προσπαθούσε να βρει διαφυγή στα χαρτιά. Έπαιζε με τους υπόλοιπους κρατούμενους και ως ένας αισιόδοξος άνθρωπος σκεφτόταν τη ζωή του όταν θα τελείωνε ο πόλεμος. Έτσι, άρχισε να πειραματίζεται με αλληλουχίες εμφάνισης καρτών και πιθανότητες. Μην έχοντας ξεχάσει την αγάπη του για το ποδόσφαιρο και έχοντας γνώση της οργάνωσης των Άγγλων, άρχισε να σχηματίζεται η ιδέα ενός παιχνιδιού προβλέψεων των αποτελεσμάτων των αγώνων ποδοσφαίρου του κάλτσιο.

Ο ίδιος δήλωσε κάποια στιγμή ότι βγαίνοντας από το στρατόπεδο συγκέντρωσης είχε 10 τετράδια γεμάτα με σημειώσεις. Η ιδέα του ήταν ότι με τα τεράστια ποσά που θα χρειαζόταν η ανοικοδόμηση της Ιταλίας μετά τον πόλεμο, ο ιταλικός αθλητισμός και κυρίως το ποδόσφαιρο έπρεπε να βρει ένα τρόπο αυτοχρηματοδότησης. Γήπεδα, προπονητικά κέντρα και όλες οι συναφείς εγκαταστάσεις που έπρεπε να ξαναφτιαχτούν δεν μπορούσαν να είναι προτεραιότητα στη μεταπολεμική Ιταλία. Αλλά ένα παιχνίδι προβλέψεων με χαμηλό κόστος ανά στήλη θα ήταν ένα χρυσωρυχείο.

Με το τέλος του πολέμου ξαναπαίρνει τη θέση του αρχισυντάκτη στην Γκαζέτα ντέλο Σπορ. Εκεί αρχίζει να μιλάει με τους κατάλληλους ανθρώπους για το όνειρό του. Φυσικά, το πιο δύσκολο ήταν να μπορέσει να πάρει το δάνειο για να ξεκινήσει το εγχείρημα. Ιδρύει την εταιρία ΣΙΣΑΛ για να μπορέσει να πετύχει χρηματοδότηση και έρχεται σε επαφή με τα υπουργεία οικονομικών και εσωτερικών για να πάρει τις κατάλληλες άδειες. Αρχικά λάμβανε μόνο αρνητικές απαντήσεις, όμως αφού κατάφερε να πείσει τους τότε προέδρους των συλλόγων του Μιλάνου το κράτος του έδωσε την άδεια το Γενάρη του 1946. Το δάνειο ακολούθησε. Στις 5 Μαΐου του 1946 συμπληρώνεται το πρώτο κουπόνι του ιταλικού ΠΡΟΠΟ, με αντίτιμο 30 λιρέτες. Η τιμή του είχε βγει με βάση τη μέση τιμή του πόσο κόστιζε εκείνη την εποχή ένα απεριτίφ σε κάποιο ιταλικό μπαρ.

Μέχρι τα τέλη του 1947 και παρά τη συνεχή άνοδο της συμπλήρωσης δελτίων, η ΣΙΣΑΛ δεν είχε καταφέρει να αποπληρώσει το χρέος της. Το 1948 άρχισε να είναι κερδοφόρα και εκείνη τη στιγμή το κράτος διέταξε την εθνικοποίηση του παιχνιδιού. Η κρατική εταιρία ήταν η Τσόνι και το παιχνίδι μετονομάστηκε σε Τοτοκάλτσιο. Μέχρι το 1956 το παιχνίδι ήταν απλώς κερδοφόρο. Τότε, με αφορμή του χειμερινούς ολυμπιακούς της Κορτίνα Ντ Αμπέτσο το κράτος το διαφήμισε, συνδέοντάς το με τους αγώνες. Ακολούθησε έκρηξη. Η διαφήμιση επαναλήφθηκε στους Ολυμπιακούς της Ρώμης το 1960.  Εκεί ο Μάσιμο Ντέλα Πέργκολα λαμβάνει το μετάλλιο της Δημοκρατίας. Στις δηλώσεις του λέει: «Ως ο δημοσιογράφος Μάσιμο Ντέλα Πέργκολα, μου μένει κυρίως η ικανοποίηση του ότι μπόρεσα να εκπληρώσω το όνειρο του κρατουμένου 21.915».  Ένα όνειρο που ως το θάνατό του, το 2006, δεν μπόρεσε να το απαλλάξει από την εκμετάλλευση της μαφίας.