Ντερ Τρέινα

Μετά από πολλά μα πολλά χρόνια που το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο μοιραζόταν στο δίπολο Ισπανία-Αγγλία, φτάσαμε σε ημιτελικά Τσαμπιολί με τρεις Γερμανούς προπονητές. Και αν ο Τούχελ είναι ήδη εδώ και κάποια χρόνια όνομα, ο Φλικ και ο Νάγκελσμαν όχι. Αν σε αυτούς προσθέσουμε τον περσινό νικητή Κλοπ, αλλά και τον Λεβ της εθνικής έχουμε πια μια ξεκάθαρη εικόνα ότι το παρόν και ίσως το άμεσο μέλλον της προπονητικής τάσης στο άθλημα είναι Ντόιτς.

Και αυτό διότι οι Γερμανοί έχουν καταφέρει να φτιάξουν μια σχολή που συνδυάζει τα παραδοσιακά στοιχεία του γερμανικού ποδοσφαίρου όπως η δύναμη και η ταχύτητα, με εκείνα που χαρακτηρίζουν το ολλανδικό και το ισπανικό ποδόσφαιρο των τοποθετήσεων και της γρήγορης εναλλαγής της μπάλας. Το πιο βασικό σε αυτήν τη διαδικασία είναι ότι δεν έκαναν μια απλή αντιγραφή-επικόλληση, όπως οι περισσότεροι, του μοντέλου του Πεπ και γενικότερα της ισπανικής νουβέλ βαγκ, αλλά το ενσωμάτωσαν σε εκείνο που αυτοί ξέρουν να κάνουν καλά. Πρόοδος με σεβασμό στις αρχές και την παράδοση μιας κλασικής ποδοσφαιρικής σχολής.

Αν κάτι έχει στοιχειώσει τους Γερμανούς ως χαρακτηρισμός είναι εκείνη η φράση του Γιάννη Διακογιάννη «Το ποδόσφαιρο των ρομπότ». Εκείνο το πειθαρχημένο, αποτελεσματικό, καλοκουρδισμένο ποδόσφαιρο που στηριζόταν στη φυσική δύναμη και το πείσμα του να μην τα παρατάνε ποτέ. Όλα αυτά μέχρι τις αρχές αυτού του αιώνα όταν οι Γερμανοί μετά τον τελικό στο Μουντιάλ του 2002 απέτυχαν παταγωδώς στο Γιούρο του 2004. Επειδή κανείς όμως δεν μπορεί να κάνει καλύτερα ανάλυση αποτυχίας από αυτούς, έβγαλαν ένα νέο πλάνο με αρχικό ορίζοντα το Μουντιάλ το δικό τους το 2006, αλλά το σχέδιο ήταν γενικό.

Άρχισαν να δουλεύουν από τα τμήματα υποδομής, άλλαξαν τη Μπουντεσλίγκα ώστε να γίνει πιο επιθετική, πιο θελκτική στο θεατή, άρχισαν να δουλεύουν με νέους προπονητές, άρα και με φρέσκες ιδέες, να δουλεύουν νέα παιδιά και κυρίως να θέτουν στάνταρ σε εθνικό επίπεδο. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που έμαθαν από τους Ισπανούς. Η γενική ιδέα πρέπει να είναι κοινή σε όλο το φάσμα του εθνικού ποδοσφαίρου. Όπως πέρναγαν τα χρόνια η νέα γενιά προπονητών που εκπαιδεύτηκε με βάση τη νέα προσέγγιση άρχισε να δουλεύει. Ο Κλοπ είναι το πρώτο μεγάλο όνομα της νέας αυτής γενιάς, μαζί με τον Λεβ που αναλαμβάνει την εθνική λίγο αργότερα. Τα νέα στοιχεία είναι η υψηλή ένταση σε συνδυασμό με τοποθετήσεις. Ο Γερμανικός τύπος αρχίζει να το αποκαλεί «γκεγκενπρέσιγκ». Είναι η πρώτη αποκάλυψη.

Η δεύτερη έρχεται το 2013 όταν ο κομήτης Πεπ πέφτει στο Μόναχο. Η Μπάγερν, η ναυαρχίδα του γερμανισμού στο ποδόσφαιρο, παραδόξως δεν ήταν στην πρωτοπορία, παρά τους δύο χαμένους και τον ένα κερδισμένο τελικό Τσάμπιονς Λιγκ την προηγούμενη πενταετία. Ο Γουαρδιόλα φέρνει στο Μόναχο το τίκι-τάκα και οι Γερμανοί μαθαίνουν. Όμως δεν κάνουν το κλασικό λάθος, αυτό που έκανε πχ η Άρσεναλ ή η Ρόμα, απλώς να κοπιάρουν στο στυλ της Μπαρσελόνα, χωρίς να είναι Μπαρσελόνα. Βρίσκουν τον τρόπο να παντρέψουν αυτά τα χαρακτηριστικά με το δικό τους ποδόσφαιρο. Κάποια στοιχεία ταιριάζουν, όπως το πρέσινγκ, η φυσική δύναμη όμως πρέπει ν’ αντικατασταθεί από την ταχυδύναμη. Τα μεγάλα κλαμπ φτιάχνουν εγκαταστάσεις που να δουλεύουν ακριβώς αυτό. Ο νέος Γερμανός ποδοσφαιριστής πια έχει τα χαρακτηριστικά του Λαμ ή του Γκέτσε και όχι του Μάριο Γκόμεζ ή του Μπίρχοφ. Τεχνική πάνω από τη δύναμη.

Η εικόνα θα μπορούσε να είναι από οποιοδήποτε ματς. Ενδεικτικό του πώς χειρίζονται το χώρο.

Όμως δεν ξεχνάνε εκείνο που τους έκανε μια μεγάλη ξεχωριστή σχολή στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Το σημαντικό στην πρόοδο είναι να μπορέσει ένας οργανισμός να βάλει τα στοιχεία του νέου, του μοντέρνου, σε εκείνο που αυτός κάνει καλά. Έτσι οι Γερμανοί κράτησαν το πείσμα, την ένταση και την πειθαρχία και το πάντρεψαν με την τεχνική, το παιχνίδι τοποθετήσεων και τις πάσες. Πλέον η δύναμη δεν κρίνεται στο σώμα με σώμα, αλλά στα μικρά σπριντ 10 μέτρων ώστε να βγεις μπροστά από τον αντίπαλο. Η πειθαρχία δεν είναι να κρατάς τη θέση σου και να την υπερασπίζεσαι μέχρι θανάτου, αλλά να αλλάζεις την τοποθέτησή σου ανάλογα με το πού βρίσκεται η μπάλα και οι συμπαίχτες σου. Η αποτελεσματικότητα από την άλλη περνάει από το γκολ στο ίδιο το παιχνίδι. Ο γκολτζής που θα κάνει τις λίγες ευκαιρίες γκολ, Γκερτ Μίλλερ, δίνει τη θέση του στον γκολτζή που θα βοηθάει τη ροή του παιχνιδιού (Λεβαντόφσκι). Το βασικό είναι να διατηρείται ο ρυθμός. Ένα μουσικό κομμάτι που δεν είναι πια η αυστηρή δομή του Μπαχ, αλλά η πολύπλοκη σύνθεση, οργάνωση και αρμονία του Μπετόβεν. Και σε όλο αυτό παραμένει το παραδοσιακό γουόρκ-έθικ του «παίζουμε μέχρι να σφυρίξει ο διαιτητής λήξη», με αποτέλεσμα να μη σταματάνε στα 3-4-5 γκολ, αλλά να πηγαίνουν τα ματς στο 2-8, για παράδειγμα.

Οι Γερμανοί προπονητές είναι πλέον σε άνοδο και έχουν πάρει το χρίσμα από τους Ισπανούς που κυριάρχησαν την προηγούμενη δεκαετία. Το ξεπέταγμα δεν είναι τυχαίο και είναι αποτέλεσμα ενός σχεδίου είκοσι ετών, από τη μία, και της δυνατότητας ενσωμάτωσης στοιχείων της νεωτερικότητας στις γερμανικές σταθερές, από την άλλη. Η μόνη μου ένσταση είναι ότι το παιχνίδι τους κινείται σε τόσο γρήγορο ρυθμό, με μεγάλες απαιτήσεις τεχνικής και ταχύτητας, πράγμα που κάνει το προσδόκιμο ζωής των ομάδων τους σχετικά μικρό. Η ένδειξη που έχουμε από την εθνική Γερμανίας είναι τέτοια ήδη. Αλλά αυτό θα το τσεκάρουμε στο πολύ άμεσο μέλλον.