Πού μπορεί να φτάσει η Άρσεναλ του Αρτέτα;

Όταν ο Μικέλ Αρτέτα αναλάμβανε τις τύχες της Άρσεναλ ως πρώτος προπονητής, αφήνοντας την θέση του βοηθού του Πεπ Γκουαρδιόλα στην Μάντσεστερ Σίτι, ήταν 20 Δεκεμβρίου του 2019 και οι «κανονιέρηδες» βρισκόταν στην 10η θέση της Πρέμιερ Λιγκ, ταλαιπωρημένοι και αρκετά βαρετοί στα μάτια των περισσότερων φίλων τους. Αυτό που οι περισσότεροι τουλάχιστον, περίμεναν να δουν ήταν η αγωνιστική βελτίωση της ομάδας μέσα από ένα πιο ελκυστικό και σύγχρονο πλάνο. Ήταν άλλωστε το μόνο που μπορούσε να υποσχεθεί εκείνη την περίοδο ο Ισπανός προπονητής (πρώην παίκτης της ομάδας) μαζί φυσικά με αυτό που δεν χρειάζεται να το υποσχεθεί κανένας όταν αναλαμβάνει κάτι. Την σκληρή δουλειά. Ο καλός του φίλος Πεπ Γκουαρδιόλα πάντως, ήταν ο πρώτος που είχε μιλήσει με τα καλύτερα λόγια για τον Αρτέτα και για το πόσο πολύ τον πιστεύει ως προπονητή. Ο Άρτέτα έπρεπε να αλλάξει πολλά για να αποδώσει αυτό που είχε στο μυαλό του, κάτι φυσικά που το γνώριζε όπως φυσικά και το γεγονός πως αυτές οι αλλαγές έρχονται σιγά-σιγά, μέσα από την δουλειά που σκοπό έχει να σε κάνει καλύτερο μέρα με τη μέρα. Ο Αρτέτα είχε την τύχη να κερδίσει τίτλο στο ντεμπούτο του ως πρώτος προπονητής έναν σπουδαίο τίτλο, το κύπελλο Αγγλίας, απέναντι μάλιστα στην Τσέλσι του Λάμπαρντ, αλλά στο δικό του μυαλό αυτό -όσο σπουδαίο κι αν ήταν- δεν έπρεπε να «μακιγιάρει» την εικόνα της ομάδας του που απείχε χιλιόμετρα από αυτό που ο ίδιος είχε στο μυαλό του.

Από την πρώτη του, μισή σεζόν (2019-2020) μέχρι και τις μέρες μας (με την Άρσεναλ να βρίσκεται στην πρώτη θέση του βαθμολογικού πίνακα) ο Αρτέτα κατάφερε να παρουσιάζει κάθε χρόνο καλύτερη την ομάδα του. Έμεινε πιστός στο αγωνιστικό του πλάνο. Πίστεψε πολλούς νεαρούς ποδοσφαιριστές, αφήνοντας παράλληλα αρκετά «μεγάλα» ονόματα επειδή έδειχναν να μην ταιριάζουν απόλυτα σε αυτό που είχε στο μυαλό του και φυσικά έφτασε την -ξεκάθαρα δική του- Άρσεναλ να κοιτά στα μάτια την καλύτερη ομάδα στην Αγγλία (την Μάντσεστερ Σίτι), δίνοντας παράλληλα το δικαίωμα στους οπαδούς της να ονειρεύονται ακόμα και την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Αυτό φυσικά που έχει τη μεγαλύτερη σημασία για όλους τους φίλους του ποδοσφαίρου (και της Πρέμιερ Λιγκ) είναι πως μπορούν -και πάλι- να απολαμβάνουν το ποδόσφαιρο όταν επιλέγουν να παρακολουθήσουν την Άρσεναλ. Και επειδή μίλησα για βελτίωση (πριν ανοίξω τον φάκελο της φετινής σεζόν) ας δούμε τους βαθμούς της Άρσεναλ από την πρώτη σεζόν του Μίκελ Αρτέτα μέχρι και σήμερα, που γράφονται αυτές οι γραμμές.

Σεζόν 2019-2020. 8η θέση – 56 βαθμοί – xPoints 50.15

Σεζόν 2020-2021. 8η θέση – 61 βαθμοί – xPoints 58.72

Σεζόν 2021-2022. 5η θέση -69 βαθμοί – xPoints 64.76

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει μία ομάδα για να αντέξει στον πρωταθλητισμό (εφόσον υπάρχει κάποιος καλύτερος από αυτήν – και όταν μιλάμε για Αγγλία οι πραγματικά πολύ καλές ομάδες είναι πολλές) είναι να κερδίζει τους αριθμούς και τον εαυτό της. Μόνο έτσι θα μπορέσει να «πολεμήσει» και τους καλύτερους (ναι, αυτή παραμένει η Σίτι). Το πιο πρόσφατο τέτοιο παράδειγμα φυσικά και δεν είναι άλλο από τους «κόκκινους» του Λίβερπουλ, της σεζόν 2019-2020. Ας δούμε όμως πως η φετινή Άρσεναλ έχει καταφέρει να βρίσκεται μετά από 11 αγωνιστικές (αν και έχει δώσει 10 αγώνες – όσους και η Σίτι), με 27 βαθμούς, στην 1η θέση της Πρέμιερ Λιγκ, στο +4 από τους «πολίτες», έχοντας 9 νίκες και μόλις μία ήττα, αυτή από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 3-1.

Ας ξεκινήσουμε από το σύστημα. Ο Μικέλ Αρτέτα χρησιμοποιεί κατά βάση το 4-2-3-1. Ένα σύστημα που πάνω του οι παίκτες της ομάδας έχουν αγωνιστεί 872 λεπτά από τα 900 που έχει δώσει η ομάδα, με το 3-4-2-1 να ακολουθεί για -σχεδόν- 50 λεπτά. Φυσικά και η εφαρμογή του συστήματος έχει κάποιες μικρές τακτικές λεπτομέρειες που την κάνουν πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμη. Τεράστιο ρόλο σε αυτό, για αρχή, παίζουν οι δύο πλάγιοι μπακ. Ο Μπεν Γουάιτ (που αγωνίζεται πλέον από στόπερ ως δεξί μπακ) και φυσικά ο Ζιντσένκο (που έχει αγωνιστεί όμως στα μισά παιχνίδια). Όταν η Άρσεναλ έχει την μπάλα στην κατοχή της, οι πλάγιοι μπακ έρχονται αρκετά κεντρικά, στους half-spaces, δίπλα στον αμυντικό μέσο (συνήθως τον Τόμας Παρτέι που φέτος είναι εξαιρετικός στον κανονικό του ρόλο, αυτόν του εξαριού), δίνοντας έτσι πολλές βοήθειες στους παίκτες που κινούνται εκεί, τον Όντεργκαρντ στα δεξιά και τον Τσάκα στα αριστερά. Οι βοήθειες των πλάγιων μπακ στον άξονα φυσικά και δεν είναι κάτι νέο, όταν μιλάμε για ποδόσφαιρο στο κορυφαίο επίπεδο, απλά η προσέγγιση του Αρτέτα σε αυτό το κομμάτι είναι απλά για σεμινάριο. Όταν μάλιστα οι παίκτες που παίζουν στα άκρα, έχοντας τον τρομερό Γκαμπριέλ Ζεσούς στην επίθεση, είναι ο Μαρτινέλι και ο Σάκα, που μπορούν και οι δύο να πατήσουν πολύ εύκολα περιοχή, καταλαβαίνει κανείς γιατί έχει έρθει αυτή η βελτίωση στο κομμάτι της απειλής για την Άρσεναλ. Η σωστή απειλή φυσικά και φέρνει γκολ, τα γκολ νίκες και οι νίκες βαθμούς. Αξίζει να δείτε κι αυτό το γράφημα του The Athletic που φανερώνει πολλά για την ποιότητα της φετινής Άρσεναλ.

Στο περσινό πρωτάθλημα η Άρσεναλ απειλούσε εντός της περιοχής, σε συνθήκες open play, από το 10% των επιθέσεων που έκανε, φέτος το ποσοστό έχει ανέβει στο 13%. Εκεί όμως που έχει πραγματικά τεράστια βελτίωση και το καταλαβαίνει εύκολα κάποιος που βλέπει τα παιχνίδια της είναι η απειλή από τους half-spaces. Εκεί που κινείται ο Όντεργκαρντ (δεξιά) για παράδειγμα, από το περσινό 21% έχει εκτιναχθεί στο 27%. Το ποσοστό αριστερά είναι και πάλι βελτιωμένο (αν και μόλις 1%) αν και αναμένεται να ανέβει αισθητά (κι αυτή είναι μια καθαρά προσωπική άποψη) όταν ο Ζιντσένκο επιστρέψει για τα καλά μιας και οι υπόλοιποι πλάγιοι μπακ που έχουν καλύψει το κενό του, όπως είναι και το λογικό, δεν έχουν την ποιότητά του στο κομμάτι της δημιουργίας. Ο Ουκρανός άλλωστε από κεντρικός μέσος ξεκίνησε. Φυσικά και ο Τσάκα τα έχει πάει εξαιρετικά στο να κινείται σε αυτούς τους χώρους (τους χώρους που ανήκουν στον Ζιντσένκο), ξέροντας όμως πως πίσω του υπάρχει σοβαρή κάλυψη. Με τον Ουκρανό στην εντεκάδα λογικά θα αλλάξουν οι χώροι που κινείται ο Ελβετός αλλά αυτό είναι κάτι που θα το δούμε στην πορεία. Ίσως και όχι.

Γράφημα που δείχνει την δουλειά του Νορβηγού

Βελτιωμένη είναι φυσικά και στο κομμάτι της πίεσης, κάτι που δεν γίνεται να λείπει από καμία ομάδα όταν αυτή θέλει να βρίσκεται στο κορυφαίο επίπεδο και να κάνει πρωταθλητισμό. Αυτό δεν το καταλαβαίνεις μόνο από την ένταση που γίνεται η πίεση σε όλες τις γραμμές, και στο πως βοηθά η διάταξη για το αμυντικό τρανζίσιον, αλλά και στο πόσο ψηλά βρίσκεται η γραμμή της άμυνας. Φυσικά, όπως είπε πρόσφατα και ο Κλοπ σε ερώτηση δημοσιογράφου, η γραμμή της άμυνας ψηλά δεν έχει κανένα νόημα αν όλες οι γραμμές δεν έχουν σωστές αποστάσεις και η ένταση της πίεσης βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Στην Άρσεναλ, ευτυχώς για τους ίδιους, δεν ισχύει αυτό, με τη γραμμή άμυνας να βρίσκεται στα 38.2 μέτρα από τα 36.8 που ήταν πέρσι. Μικρές λεπτομέρειες θα μου πείτε, μικρές λεπτομέρειες που φανερώνουν πολλά, και τις καταλαβαίνουμε πραγματικά αν βλέπουμε και τους αγώνες.

Εν κατακλείδι. Η Άρσεναλ είναι πρώτη. Ο Αρτέτα έχει φτιάξει μια εξαιρετική ομάδα, γεμάτη νιάτα και παίκτες που ο καθένας ξέρει ακριβώς τον ρόλο του στο γήπεδο. Από τον Ράμσντεϊλ στο τέρμα, μέχρι και τους παλιούς Ελνένι και Χόλντινγκ ξέρουν όλοι τι ακριβώς ζητάει ο προπονητής τους από τους ίδιους. Αν αξίζει να βρίσκεται στην πρώτη θέση, η απάντησή μου είναι ναι. Κι ας μην είναι η καλύτερη ομάδα του πρωταθλήματος, μιας και η 2η Σίτι παραμένει η κορυφαία ομάδα (βάσει και των αριθμών της και της ποιότητάς της) και το μεγάλο φαβορί και για τη φετινή κατάκτηση. Για να συνεχίσει η Άρσεναλ την πορεία πρωταθλητισμού το πρώτο που θα πρέπει να συνεχίσει να κάνει είναι να κερδίζει τον εαυτό της και τους αριθμούς της. Η Άρσεναλ έχει σκοράρει 24 γκολ (23 + 1 πέναλτι) (έχοντας 20.30 xG), έχει δεχτεί 10 γκολ (έχοντας 10.19 xGA) και φυσικά έχει 27 βαθμούς. 6.45 περισσότερους από αυτούς που θα έπρεπε να έχει πάρει σύμφωνα με τα xStats. Το δεύτερο να συνεχίσει να εκτελεί με την ποιότητα που εκτελεί και που μας τη δείχνουν καλύτερα τα xGOT. Τα expected goals on target δηλαδή. Η Άρσεναλ έχει σε αυτό τον τομέα 1.90 xGOT. Από την άλλη, τα 0.89 xGOT κατά, δείχνουν πως ο Ράμσντεϊλ θα πρέπει να ανεβάσει την απόδοσή του μιας και η Άρσεναλ έχει δεχτεί ήδη 10 γκολ (9 + 1 πέναλτι) . Αυτό είναι κάτι που προσωπικά το κρατάω για να δούμε αν -και πόσο- θα επηρεάσει στη συνέχεια.

Δεν ξέρω αν μπορεί να αντέξει μέχρι το τέλος αν και -πιστέψτε με- θα το ήθελα πολύ. Το θεωρώ πάντως  πολύ δύσκολο και εύχομαι να κάνω λάθος Είμαι όμως σίγουρος πως βρίσκεται στο σωστό δρόμο για να πρωταγωνιστήσει και πάλι και για πολλά χρόνια μάλιστα. Ο Αρτέτα είναι ήδη ο μεγάλος νικητής της φετινής Πρέμιερ Λιγκ. Ένας σύγχρονος προπονητής που μέσα από το δικό του πλάνο και με πολλή δουλειά κατάφερε να πλησιάσει αυτό που έχει στο μυαλό του για το ποδόσφαιρο και την ομάδα του. Ποιο είναι αυτό; Δεν το έχουμε δει ακόμα. Μέχρι και τη διακοπή για το Μουντιάλ της ντροπής (του Κατάρ) η Άρσεναλ έχει να παίξει σε διάστημα 20 μερών πάνω-κάτω, με Σαουθάμπτον εκτός, Νότιγχαμ εντός, Τσέλσι εκτός, Μπράιτον εντός και Γουλβς εκτός και αυτό που μένει να δούμε είναι αν θα φτάσει στη διακοπή μόνη πρώτη. Αν αυτό συμβεί (και με καλούς αριθμούς) ίσως πάρει μόνη της τον τίτλο του φαβορί μεταφέροντας το άγχος στους διώκτες της.

(Όλοι οι αριθμοί και οι μετρήσεις είναι από το Understat.com)