Νιλ “Φάκιν” Γουόρνοκ: Η επιστροφή μιας καλτ μορφής
Όταν έπαιζα στη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ είχαμε βγει ένα βράδυ όλοι μαζί. Σε κάποια φάση ο Νιλ Γουόρνοκ μας έψησε να παίξουμε μπόουλινγκ και να βάλουμε ο καθένας 10 λίρες. Ο νικητής θα τα έπαιρνε όλα. Δεχτήκαμε γιατί σκεφτήκαμε πως θα έχει πλάκα και τότε έβγαλε από την τσάντα του ένα δικό του ζευγάρι παπούτσια μπόουλινγκ και μια ατομική μπάλα, έκανε σκορ 250 και μας πήρε όλα τα λεφτά.”
(Πολ Πεσισολίντο)
Με μια γερή δόση υπερβολής κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι ο Νιλ Γουόρνοκ είναι το αγγλικό ποδόσφαιρο. Όχι τόσο αυτό της Πρέμιερ Λιγκ, των χορηγών, των σοβαρών επενδύσεων, των πολλών εκατομμυρίων και της αψεγάδιαστης οργάνωσης (αν και εκεί έχει να επιδείξει κάποιες δυνατές στιγμές), αλλά το παλιό… ορθόδοξο, αγγλικό ποδόσφαιρο που κρύβεται λίγο πιο χαμηλά, πίσω από τη χλιδή των μεγάλων του Νησιού. Εκεί, σε ένα περιβάλλον πιο λαϊκό και πιο γραφικό, ο Γουόρνοκ είναι ένα τοτέμ. Ένας καλτ θρύλος. Αν και η έκφραση αυτή ίσως αδικεί λίγο μερικά από τα επιτεύγματα του.
Όταν πέρσι τον Απρίλιο ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από την προπονητική, άφηνε πίσω του μια καριέρα 42 ετών στους πάγκους. Έχει το ρεκόρ αγώνων ως προπονητής στο αγγλικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο (περισσότερους από 1600!). Έχει επίσης το ρεκόρ ανόδων. Κανένας άλλος προπονητής δεν έχει καταφέρει να ανεβάσει τις ομάδες του οχτώ φορές. Έχει οδηγήσει ομάδες από την 5η κατηγορία στην 4η, από την 3η στη 2η και από τη 2η στην Πρέμιερ Λιγκ. Έχει κάνει το όνειρο αρκετών ανθρώπων πραγματικότητα, όταν ανέλαβε τη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ, την ομάδα που υποστήριζε από παιδί, και κατάφερε να την πάει στην Πρέμιερ Λιγκ για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια.
Οι επιτυχίες αυτές είναι μόνο ένα κομμάτι της καριέρας του και πιθανότατα το κομμάτι που ο κόσμος θα θυμάται λιγότερο. Γιατί ο Νιλ Γουόρνοκ στην πραγματικότητα είναι οι αμφιλεγόμενες δηλώσεις του, οι χειρονομίες του, οι γραφικές ιστορίες που διηγούνται όσοι συνεργάστηκαν μαζί του, οι γκριμάτσες του, τα κοσμητικά επίθετα με τα οποία τον λούζουν οι αμέτρητοι εχθροί του που λατρεύουν να φωνάζουν συνθήματα γι’αυτόν, η φάτσα του από μόνη της και τα αμέτρητα “φάκιν” που ξεπηδάνε, κάποιες φορές ακόμα και χαριτωμένα, από το στόμα του με ρυθμό που συγκρίνεται μόνο με αυτόν του τιτάνα Τζο Πέσι στο «Casino».
Αν πάντως πρέπει με το ζόρι να επιλέξουμε τα χαρακτηριστικά που τον ξεχωρίζουν από τον μέσο προπονητή και τον τοποθετούν σε περίοπτη θέση στη λίστα με τις μεγάλες μορφές του βρετανικού ποδοσφαίρου, αυτό είναι το χιούμορ και η παντελής έλλειψη σοβαροφάνειας. Όταν θέλει να πει κάτι, θα το πει όπως κι αν του έρθει εκείνη την ώρα. Σαν εκείνους τους παππούδες που από ένα σημείο και μετά αδιαφορούν για το “τι θα πει ο κόσμος” και συμπεριφέρονται αφαιρώντας ολοκληρωτικά κάθε φίλτρο ευπρέπειας. Απλά ο Νιλ Γουόρνοκ το έκανε αυτό πολύ πριν γίνει ο παππούς που είναι σήμερα.
Μιλάμε για έναν προπονητή που κάποτε είπε μπροστά στην κάμερα για τον Ελ Χατζί Ντιούφ “θα τον αποκαλούσα αρουραίο από αυτούς που ζουν στους υπονόμους αλλά νομίζω ότι αυτό είναι προσβλητικό για τους αρουραίους” (και ένα χρόνο μετά τον αγόρασε για να ενισχύσει την επίθεση του στη Λιντς!). Έναν άνθρωπο που ονειρεύτηκε το VAR πολύ πριν ανακαλυφθεί, όταν έριχνε το δηλητήριο του προς τον διαιτητή Ντέιβιντ Έλερεϊ: “Ο Έλερεϊ ήταν τόσο μακριά από τη φάση που θα χρειαζόταν κιάλια. Πιστεύω ότι είναι καιρός να βρούμε νέους τρόπους για να λύσουμε αυτά τα θέματα, αντί να βασιζόμαστε σε κάποιον φαλακρό τύπο που στέκεται 50 μέτρα μακριά”. Έναν άντρα που έφαγε τόσα πρόστιμα από την ΠΟ της Αγγλίας για τις κατά καιρούς εριστικές δηλώσεις του που η αγανακτισμένη γυναίκα του τον απείλησε πως αν τιμωρηθεί ξανά θα πρέπει να της δώσει ένα αντίστοιχο ποσό σαν τιμωρία. “Δεν έβγαινα πλέον οικονομικά. Ήταν διπλό χτύπημα για μένα”.
Από τις φαρμακερές ατάκες του δεν γλίτωνε συχνά ούτε ο ίδιος. Όταν σε μια συνέντευξη του τον ρώτησε ένας νεαρός αναγνώστης αν ήταν καλός ως ποδοσφαιριστής η απάντηση του ήταν: “Ήμουν γρήγορος αλλά δεν είχα μυαλό. Στη Ρόδεραμ συνήθιζαν να φωνάζουν «ανοίξτε τις πόρτες» όταν ξεκινούσα μια κούρσα από τα άκρα. Ξεκίνησα να παίζω λίγο μυαλωμένα στα 31 μου αλλά τότε πια δεν είχα πόδια. Μπορείς να πεις ότι ήμουν ένας Ροναλντίνιο, απλά χωρίς την ικανότητα του”.
Πριν από μερικές μέρες και ένα περίπου χρόνο μετά την ανακοίνωση της απόσυρσης του (που, ενημερωτικά, ήταν η τρίτη φορά που δήλωνε πως εγκαταλείπει τους πάγκους) ο 74χρονος Γουόρνοκ επέστρεψε στα γήπεδα για τους τελευταίους μήνες αυτής της σεζόν, μια είδηση που, όπως λένε και οι Άγγλοι, «Lovers gonna love, haters gonna hate». Η Χάντερσφιλντ Τάουν, που βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της Τσάμπιονσιπ, έκρινε πως είναι η ύστατη λύση, αφού τέσσερις προπονητές έως τώρα φέτος δεν κατάφεραν να βοηθήσουν την ομάδα. Η κατάσταση είναι τόσο απογοητευτική που στην πρώτη του παρουσία μπροστά στους δημοσιογράφους ο νέος τεχνικός δήλωσε με τη γνωστή θετική οπτική του: “Κοιτάς το πρόγραμμα των αγώνων μέχρι το τέλος και σκέφτεσαι ότι πρέπει κάποιος να είναι πραγματικά ηλίθιος για να έρθει εδώ. Ευτυχώς εγώ είμαι ένας τέτοιος.”
“Μπιπ”… “μπιπ”… “μπιπ”…
Για χάρη της Χάντερσφιλντ, ο Γουόρνοκ άφησε για λίγο στην άκρη το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα του και τις διακοπές που έκανε στη Νέα Υόρκη, αν και φρόντισε να καθυστερήσει λίγο την επιστροφή του χάνοντας έτσι το μεσοβδόμαδο παιχνίδι με τη Στόουκ που τέλειωσε με ήττα 3-0. Μια επιλογή που φυσικά και δικαιολόγησε με τον δικό του μοναδικό τρόπο: “Έκανα μια πρώτη κουβέντα με τους παίκτες και τους ζήτησα συγγνώμη που δεν ήμουν μαζί τους εχθές αλλά είχα κανονίσει έξοδο σε ένα τζαζ κλαμπ της Νέας Υόρκης και η αλήθεια είναι ότι έτσι πέρασα ένα καλύτερο βράδυ”.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που αναλαμβάνει το συγκεκριμένο πόστο. Τριάντα χρόνια πριν, το καλοκαίρι του 1993, ο Γουόρνοκ είχε προσληφθεί ξανά από τη Χάντερσφιλντ. Στα δυο χρόνια που έκατσε εκεί την οδήγησε στην άνοδο στη 2η κατηγορία, μια επιτυχία που συνδυάστηκε με τη μετακόμιση στο νέο της γήπεδο μετά από σχεδόν έναν αιώνα που έπαιζε στο Λιντς Ρόουντ. Όπως όμως περιγράψαμε και πιο πριν, αυτό που θυμούνται οι περισσότεροι δεν είναι η συγκεκριμένη αγωνιστική επιτυχία αλλά ένα σκηνικό που με τον καιρό πέρασε στην καλτ μυθολογία του αγγλικού ποδοσφαίρου.
Ήταν μια βροχερή μέρα του Απριλίου του 1995, η Χάντερφσιλντ έκανε πορεία ανόδου και αντιμετώπιζε εκτός έδρας τη Σριούσμπερι. Με το σκορ στο 2-0 υπέρ των γηπεδούχων και τους 2.000 οπαδούς της ομάδας του να αγανακτούν στην κερκίδα των φιλοξενούμενων με αυτό που βλέπουν ο Γουόρνοκ μπήκε φορτωμένος στα αποδυτήρια, αποφασισμένος να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να αλλάξει το κλίμα και τη διάθεση των παικτών του. Για καλή τύχη όλων των θαυμαστών της γραφικότητας, τη σκηνή κατέγραψε με κάθε λεπτομέρεια μια κάμερα.
Ένα μικρό απόσπασμα από τη μέρα που ο Γουόρνοκ την είδε Αλκέτας Παναγούλιας
Χάρη σε αυτή τον βλέπουμε αρχικά να προετοιμάζει το λογύδριο του πίνοντας τσάι στις ντουζιέρες. Στη συνέχεια, και αφού έχει βγάλει τη μπλούζα του, ένα πολύ χαρακτηριστικό σημάδι του τι θα ακολουθήσει, ξεκινάει την ομιλία με την καθιερωμένη ερώτηση “Έχουμε κανέναν τραυματισμό;” στην οποία απαντάει αμέσως μόνος του, για να μη βρεθεί κανένας αφελής που θα πιστέψει ότι τον ενδιαφέρει πράγματι να μάθει: “Ηλίθια ερώτηση. Πώς να έχουμε κανέναν (“φάκιν”) τραυματισμό έτσι όπως παίζουμε”. Στα επόμενα οχτώ λεπτά τα παράπονα του φτάνουν στα αυτιά των παικτών με τον ιδιαίτερο τρόπο του, το “φάκιν” πάει σύννεφο και η Λετονία στιγματίζεται στο μυαλό πολλών Άγγλων, που από τότε κάθε φορά που πετυχαίνουν κάπου το όνομα της θυμούνται τον Νιλ Γουόρνοκ να βάζει τις φωνές στον 20χρονο επιθετικό του που εκείνη τη μέρα σωματικά είχε γυρίσει από έναν αγώνα της U21 της Αγγλίας στη Λετονία αλλά το μυαλό του μάλλον ήταν ακόμα εκεί. “You’re in fucking Latvia!” Για την ιστορία, στο δεύτερο ημίχρονο η Χάντερφσιλντ βρήκε το δρόμο προς τα δίχτυα αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό. Η Σριούσμπερι πήρε το ματς με 2-1.
“The Guardiola Way” Vs “Warnock Way”: Ένα από τα πιο μυθικά βίντεο του αγγλικού ποδοσφαίρου
Τρεις δεκαετίες αργότερα, ο γέρο-Γουόρνοκ και το αδάμαστο στόμα του προσπαθούν να σώσουν την ομάδα από τον υποβιβασμό. Στο πρώτο του παιχνίδι, το προηγούμενο Σάββατο, η Χάντερσφιλντ κέρδισε τη Μπέρμιγχαμ με 2-1, παρ’ότι βρέθηκε πίσω στο σκορ μόλις στο 6′. Αυτή ήταν η πρώτη της νίκη μέσα στο 2023 αλλά δεν ήταν αρκετή για να την ξεκολλήσει από τις θέσεις του υποβιβασμού.
Η συνέχεια παραμένει πολύ δύσκολη αλλά ο Νιλ Γουόρνοκ έχει αποδείξει ότι είναι γεννημένος για τα ζόρικα, για να τα βάζει με τους πάντες, για να προκαλεί συναισθήματα στον κόσμο. Κι ας μην είναι όλα θετικά. Όπως δήλωσε πρόσφατα: “Οι άνθρωποι της γενιάς μου είτε πεθαίνουν, είτε έχουν πεθάνει ήδη. Θέλω να δώσω όση περισσότερη απόλαυση μπορώ στους οπαδούς και στους ανθρώπους που αγαπούν το παιχνίδι όσο είμαι ακόμα εδώ. Όταν τελικά φύγω δεν θέλω ησυχία, ούτε ένα λεπτό σιγής. Θέλω οι αντίπαλοι οπαδοί να φωνάζουν «Ο Γουόρνοκ είναι μ#λακας» ξανά και ξανά. Για ένα ολόκληρο λεπτό. Αυτό θα ήταν ιδανικό για μένα. Μπορεί να ακούγεται ανόητο αλλά για μένα μετράει, γιατί σημαίνει ότι έχω προκαλέσει συναισθήματα. Έχω βοηθήσει κάποιους να αγαπήσουν έστω και έτσι το ποδόσφαιρο.”
