Το Ποδόσφαιρο Είναι Οφ-σάιντ

Ο Πάμπλο Γκονθάλεθ είναι 16 χρονών. Κατάγεται από τη Βαρκελώνη και τα τελευταία δύο χρόνια διαιτητεύει αγώνες παίδων. Θα ήταν άλλος ένας άγνωστος αν δεν είχε στείλει πρόσφατα μια ανοιχτή επιστολή στην τοπική ομοσπονδία της Καταλωνίας. «Κάθε διαιτητής σκέφτεται κάθε σαββατοκύριακο πως θα τον υποτιμήσουν αυτήν τη φορά» ξεκινάει την επιστολή του και συνεχίζει «Τα “Δεν έχεις ιδέα”, “Κάνε κάτι άλλο στη ζωή σου”, “Σου έχουν δωρίσει τον τίτλο”, είναι μερικά από τα πιο κόσμια που ακούμε. Τις περισσότερες φορές πρέπει να ανεχτούμε προσβολές, βρισιές και προπηλακισμό».

Ο Πάμπλο δεν είναι ο μόνος. Μια παρεμφερή επιστολή έστειλε και ο Φεδερίκο Σάινθ, που είχε φτάσει σε ηλικία να ανέβει κατηγορία, ξεκινώντας με τίτλο «Εγώ δε θέλω να γίνω διαιτητής». Επειδή όπως έχουμε ξαναπεί οι Ισπανοί δίνουν βάση στη διαπαιδαγώγηση στις μικρές ηλικίες, μετά από αυτά ξεκίνησε έρευνα τον Απρίλιο. Σε αυτήν κατέθεσαν διαιτητές, προπονητές και πρόεδροι σωματείων παίδων. Ο Πρόεδρος της Αλθαμόρα (ομάδα παίδων γειτονιάς) Ζουζέπ Μαδουβέλι δήλωσε: «Υπάρχει μια ανυπόφορη ομοφωνία συνενοχής. Υποτιμούν, εκνευρίζουν και προσβάλλουν το διαιτητή με πλήρη ατιμωρησία».

Αυτό βέβαια δεν το κάνουν οι εξάχρονοι και οι επτάχρονοι που παίζουν, αλλά οι γονείς τους. «Είναι εντυπωσιακή η συμπεριφορά μανάδων και πατεράδων που έρχονται να δουν τα παιδιά τους να παίζουν. Τους εμφυσούν λάθος ιδέες διότι παρουσιάζουν το διαιτητή ως το διάβολο επειδή δε σφυρίζει όπως αυτοί θέλουν», γράφει στην έκθεση για το θέμα ο Ζουάν Σάντσες, υπεύθυνος της ομοσπονδίας. Στην παρουσίαση στον Τύπο που έγινε την προηγούμενη βδομάδα ανέφερε επίσης: «Μπείτε στη θέση του διαιτητή. Όλοι αυτοί οι γονείς έχουν σφυρίξει έστω και μία φορά; Εγώ το έχω κάνει και τους προκαλώ να το κάνουν και αυτοί».

Όλοι στην έκθεση αναδεικνύουν το θέμα της εκπαίδευσης, ή παιδείας όπως θα λέγαμε στην Ελλάδα. Ενώ τονίζουν ότι είναι κάτι γενικότερο, πιο αφηρημένο που δεν κλείνεται μόνο στις σχολικές αίθουσες, συνεχίζουν με μια άλλη θλιβερή διαπίστωση. «Σε κανένα άλλο άθλημα σε αυτές τις ηλικίες δεν παρατηρείται το φαινόμενο αυτό κατά των διαιτητών όπως στο ποδόσφαιρο. Πήγαμε σε γήπεδα μπάσκετ, πόλο, χόκευ, χάντμπολ, τένις, ράγκμπυ και πουθενά ο διαιτητής δε λειτουργούσε υπό το καθεστώς εκφοβισμού που λειτουργεί στο ποδόσφαιρο. Πηγαίναμε μετά να δούμε κατηγορίες παίδων στο ποδόσφαιρο και νιώθαμε ντροπή».

Η έκθεση καταλήγοντας προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα «Γιατί στις μικρές κατηγορίες στο ποδόσφαιρο υπάρχουν αυτές οι απαράδεκτες συμπεριφορές μη ανοχής που δεν υπάρχουν στα άλλα αθλήματα;». Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι αυτό γίνεται επειδή το ίδιο συμβαίνει και στο επαγγελματικό επίπεδο. Σκληρά μαρκαρίσματα που δε θα τιμωρηθούν, κάποιο γκολ που θα μετρήσει ενώ είναι ξεκάθαρο οφ-σάιντ, αντιαθλητικές συμπεριφορές ποδοσφαιριστών, όλα αυτά οι γονείς πιστεύουν ότι επιτρέπονται και στη φάση που τα παιδιά μαθαίνουν το παιχνίδι. Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι οι γονείς στο ποδόσφαιρο θεωρούν ότι τα παιδιά τους είναι οι νέοι Μέσι και Κριστιάνο και ο διαιτητής τους κόβει την καριέρα. Αντίθετα με τα άλλα σπορ, όπου τα παιδιά πάνε κυρίως για να περάσουν το χρόνο τους, στη μπάλα οι γονείς ονειρεύονται μελλοντικούς σούπερ-σταρ. Τρίτον, ότι όπως είναι δομημένο το σταρ-σύστεμ, οι οπαδοί έχουν στην καρδιά τους κάποιους παίχτες, ακόμα και κάποιους προπονητές, αλλά ο διαιτητής συμβολίζει πάντα τον κακό, οπότε αυτό περνάει στις επόμενες γενιές. Οι σύνδεσμοι οπαδών κάνουν το πράγμα ακόμα χειρότερο. Τέταρτον, ο τρόπος που παρουσιάζουν τα ΜΜΕ τους διαιτητές τους κάνει να είναι συνεχώς ύποπτοι για κάτι.

Κλείνοντας την παρουσίαση της έκθεσης, ο Μαδουβέλι πρότεινε να καθιερώσουν το χειροκρότημα στο διαιτητή πριν τον αγώνα. Δεδομένου ότι οι γονείς δεν μπορούν να φύγουν από τις εξέδρες αυτό θα ήταν μια κάποια λύση. Βέβαια, όπως του υπενθύμισε ο Σάντσες «Σε αυτήν τη χώρα τον διαιτητή δεν τον επαινούμε. Τον κοροϊδεύουμε, τον προσβάλλουμε ή τον εξαγοράζουμε». Και σε άλλες χώρες θα έλεγα εγώ.