Οι ομάδες και το Ίντερνετ
Η δημιουργία και η εξέλιξη των social media είναι ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στον κόσμο της τεχνολογίας (και όχι μόνο) τα τελευταία χρόνια. Και δεν μιλάμε απλά για το τι έχει αλλάξει στην καθημερινότητα του μέσου χρήστη με το να μοιράζεται το γεγονός ότι είναι στα μπουζούκια, ότι τρώει γαρδούμπες, ότι το γατάκι του είναι χαριτωμένο όταν κοιμάται και ότι ο 2χρονος γιος του είναι τόσο όμορφος που σου ραγίζει την καρδιά. Μιλάμε για το γεγονός ότι τα social media αποτελούν ένα άριστο τρόπο μάρκετινγκ αν χρησιμοποιηθούν με τον σωστό τρόπο. Σύμφωνα με την Γκουγκλ, σχεδόν το 60% των ανθρώπων μιλάει περισσότερο online παρά στην υπόλοιπη “κανονική” του ζωή. Η συνδεσιμότητα πλέον αγγίζει τεράστια ποσοστά με την ύπαρξη κινητών και τάμπλετ και το διαθέσιμο “αγοραστικό κοινό” είναι τεράστιο.
Σε αυτό βασίζονται και πολλές ποδοσφαιρικές ομάδες που προσπαθούν να έρθουν πιο κοντά στο κοινό τους. Διαθέτουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα εξαιτίας της ίδιας της ποδοσφαιρικής τους φύσης. Το ποδόσφαιρο ναι μεν είναι αγορά, αλλά ο αγοραστής δεν αλλάζει μάρκες/φίρμες. Ο οπαδός είναι πάντα οπαδός. Συνεπώς το πρώτο βήμα, να δημιουργηθεί ένα αγοραστικό κοινό υπήρχε εδώ και δεκαετίες. Το δεύτερο βήμα είναι να διατηρηθεί ζεστό αυτό το κοινό και να παραμένει κοντά. Το κοντά θα σημαίνει και μεγαλύτερα έσοδα για τις ομάδες/εταιρείες. Έσοδα από διάφορες πηγές. Από το απλούστατο να πάει στο γήπεδο και να αγοράσει διαρκείας, μέχρι την αγορά ενός μπουρνουζιού με την στάμπα της αγαπημένης του ομάδας. Για να γίνει αυτό θα πρέπει η κάθε ομάδα να κάνει τον κάθε οπαδό να νιώθει ξεχωριστός. Να του προσφέρει περιεχόμενο με ενδιαφέρον, να του δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχει και να τον κρατάει ζεστό. Για παράδειγμα το να διαλέξει τη φανέλα της ομάδας μεταξύ κάποιον υποψήφιων σχεδίων (όπως κάνουν αγγλικές και γερμανικές ομάδες) ή το να σχεδιάσει το κορεό που θα σχηματιστεί σε ένα ματς (όπως πρόσφατα έκανε η Γιουβέντους). Ειδικά από την στιγμή που οι κορυφαίες ομάδες έχουν οπαδούς που βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακρυά, σε χώρες της Ασίας για παράδειγμα η οποία αποτελεί και ισχυρότατη αγορά, η δυνατότητα της συμμετοχής είναι ένα τεράστιο δώρο γι’ αυτούς. Ένας τρόπος να εκμηδενιστεί η απόσταση από την Κουάλα Λουμπούρ στο Μάνστεστερ και από το Ντουμπάι στη Βαρκελώνη.
Η παρουσία των συλλόγων αναγκαστικά είναι πολύπλευρη καθώς οι μάχες των διαφόρων social media αλλάζουν το τοπίο πολύ συχνά από χρόνο σε χρόνο και έτσι οι σοβαροί σύλλογοι ελίσσονται ανάλογα. Στην Αγγλία όλοι οι σύλλογοι έχουν το δικό τους ακάουντ στο τουίτερ, με πρώτη την Έβερτον που το πρώτο της τιτίβισμα ήταν τον Δεκέμβριο του 2008. Η Σίτι έχει το ρεκόρ των τουίτς με περισσότερα από 50.000 από το 2009 και μετά και μια εντονότατη και ιδιαίτερα επιτυχημένη παρουσία σε διάφορα μέσα. Για παράδειγμα έδωσε τη δυνατότητα σε οπαδούς της που έκαναν τσεκ-ιν μέσω του Φορσκουέαρ στο γήπεδο την ώρα του αγώνα, να στέλνουν ερωτήσεις στον αρχηγό Κομπανί. Πρόσφατα η Σαουθάμπτον (που έχει λογαριασμούς στο Φέισμπουκ, το Τουίτερ, το Ίνσταγκραμ, το Γκουγκλ+ και το Βάιν) προχώρησε σε μια κίνηση που αντιμετωπίστηκε με θυμηδία. Δημιούργησε λογαριασμό στο Snapchat, το οποίο για όσους δεν το γνωρίζουν είναι μια πλατφόρμα συνομιλίας με κύριο χαρακτηριστικό της ότι μπορείς να στέλνεις φωτογραφίες οι οποίες εξαφανίζονται αμέσως. Η χρησιμότητά του είναι μεγάλη στις τάξεις των εφήβων (και όχι μόνο) που στέλνουν γυμνές τους φωτογραφίες και δεν μένουν στα χέρια του συνομιλητή. Τώρα ποια ακριβώς ευκαιρία είδε το τμήμα μάρκετινγκ της Σαουθάμπτον κανείς δεν το γνωρίζει, εκτός αν κάποιες τυχερές (ή ίσως και τυχεροί) κερδίζουν σε διαγωνισμούς αποκλειστικές φωτογραφίες από τα ινδάλματά τους. Κι όμως αυτό αντιμετωπίστηκε θετικά από τους φιλάθλους της ομάδας που ήταν χρήστες της συγκεκριμένης υπηρεσίας, καθώς νιώθουν πιο κοντά στην ομάδα τους και θα λαμβάνουν “αποκλειστική” ενημέρωση. Αυτή την οικειότητα κυνηγάει η κάθε ομάδα/εταιρεία.
Το να έρχεσαι βέβαια κοντά στους οπαδούς, σημαίνει ότι κι οι οπαδοί έρχονται κοντά σε σένα. Τα social media είναι διπλής κατεύθυνσης. Θα πρέπει να είσαι έτοιμος να δεχθείς και την αντίδραση του φιλάθλου που μπορεί να είναι ένα απλό τρολλ της ίδιας ή άλλων ομάδων, αλλά και ο μέσος απλός φίλαθλος που πιθανότατα θέλει να κράξει, να αντιδράσει, να κριτικάρει. Το κράξιμο και το μπινελίκι είναι μέσα στο αίμα του οπαδού και όσο και αν εμείς εδώ είμαστε κοντά στον πάτο του βαρελιού, δεν σημαίνει ότι και σε πιο “πολιτισμένες” ποδοσφαιρικά χώρες δεν συμβαίνει το ίδιο. Από το να κράξεις την διοίκηση/τον παίκτη/τον προπονητή στο γήπεδο, στον καφενέ ή στην παμπ όπου το κοινό σου θα είναι τα 10 κοντινά σου άτομα, γιατί να μην το κάνεις κάπου που ξέρεις ότι θα έχεις ένα κατά πολύ μεγαλύτερο κοινό και πιθανότατα θα το διαβάσει κάποιος από τους υπεύθυνους της ομάδας (ή έστω θα έχεις την ψευδαίσθηση ότι θα πληγώσεις τον πρόεδρο που θα ξημεροβραδιάζεται στο φέισμπουκ για να διαβάζει τα 1000 σχόλια σε κάθε ποστ της ομάδας). Στις περιπτώσεις αυτές υπάρχουν συνήθως δυο τρόποι προσέγγισης από τον σύλλογο (και τον admin). Είτε δεν ασχολείσαι ποτέ και δεν απαντάς, είτε περνάς στην φάση της αντιμετώπισης δια της μεθόδου του αποκλεισμού.
Σε δυο κατά σύμπτωση ασπρόμαυρες ομάδες σχετικά πρόσφατα έγινε το δεύτερο. Στη Νιουκάστλ, το σχόλιο ενός οπαδού της ομάδας στο τουίτερ θεωρήθηκε επιθετικό και ο χρήστης μπλοκαρίστηκε. Το να σε μπλοκάρει η ομάδα σου στο τουίτερ δεν είναι ίδιας σημασίας βέβαια με το να σε μπλοκάρει από το γήπεδο, αλλά σίγουρα δεν είναι και λίγο. Το θέμα πήρε διαστάσεις στον οπαδικό μικρόκοσμο της ομάδας και αντιμετωπίστηκε αρνητικά. Στα πιο κοντινά μας, στον ΠΑΟΚ μετά τις διοικητικές αλλαγές γίνεται μια προσπάθεια να εκσυγχρονιστεί το προφίλ του συλλόγου με εντονότερη παρουσία στο Φέισμπουκ. Τα σχόλια αρκετών οπαδών της ομάδας είχαν ως αποτέλεσμα να “μπαναριστούν” από την επίσημη σελίδα της ομάδας και μάλιστα να δημιουργηθεί και ένα γκρουπ “μπαναρισμένων” που συνεχίζουν εκεί να κράζουν την ΠΑΕ αλλά και τους υπεύθυνους δημοσιογράφους που χειρίζονται τη σελίδα της ΠΑΕ.
Το αν αυτή η προσέγγιση είναι σωστή είναι συζητήσιμο, καθώς υπάρχει ακόμα αρκετό μέλλον ώστε η επικοινωνία ομάδων-οπαδών να πάρει μια συγκεκριμένη μορφή και προς το παρόν αρκετός πειραματισμός. Στην εποχή Ντέμη στην ΑΕΚ, υπήρχε ο θεσμός της “κίτρινης κάρτας” μέσω από το σάιτ της ΠΑΕ όπου ο κάθε φίλαθλος μπορούσε να κάνει τα παράπονά του και η ΠΑΕ απαντούσε (στα φυσιολογικά πλαίσια). Το σίγουρο είναι ότι οι προοπτικές είναι πολλές, αλλά αυτό μπορεί να γυρίσει σαν μπούμερανγκ σε αρκετές περιπτώσεις. Υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες τόσο για τις ομάδες, όσο και για τους ίδιους τους οπαδούς ώστε να κερδίσουν από την διαδικτυακή συνύπαρξή τους. Αρκεί να θυμούνται ότι το ποδόσφαιρο παίζεται στο γήπεδο…
