VAR-βαρότητες

«Η Λίβερπουλ είναι η καλύτερη ομάδα στον πλανήτη, σήμερα όμως ήταν τυχερή. Θα έπρεπε να έχουν τελειώσει το παιχνίδι με 10 παίκτες εξαιτίας του τάκλιν που έκανε ο Ρόμπερτσον πάνω στον Τανγκαγκά, σε μια φάση, που λογικά, εκείνη την ώρα έπιναν τσάι στο VAR και δεν ασχολήθηκαν με το να την εξετάσουν για πιθανή κόκκινη κάρτα». Αυτό ακριβώς δήλωσε ο, πάντα απολαυστικός στις δηλώσεις του, Ζοσέ Μουρίνιο λίγα μόλις λεπτά μετά το τελικό σφύριγμα του εντός έδρας παιχνιδιού της ομάδας του, που βρήκε νικητές τους «κόκκινους» του Κλοπ, με 0-1. Δεν θα συμφωνήσω μαζί του ως προς το αποτέλεσμα θα συμφωνήσω όμως απολύτως μαζί του για το μαρκάρισμα του Σκοτσέζου αριστερού μπακ μιας και αυτό ακριβώς περίμενα και εγώ να δω από τον διαιτητή να δείξει την ώρα που έβλεπα ζωντανά την αναμέτρηση και «πόνεσα» μαζί με τον νεαρό πλάγιο μπακ των «σπιρουνιών».

Όταν το VAR μπήκε για πρώτη φορά στη ζωή μας, συζητώντας με φίλους, και παραφράζοντας μια πασίγνωστη ατάκα από το βιβλίο «Η Φάρμα των Ζώων» του Τζορτζ Όργουελ, τους είχα πει: «Όλα τα VAR είναι ίσα μερικά όμως είναι πιο ίσα από τα άλλα» καθώς ήμουν σίγουρος πως τα κριτήρια δεν θα είναι ίδια για όλες τις ομάδες, ούτε φυσικά για όλα τα παιχνίδια. Όπως είναι γνωστό άλλωστε δεν είναι όλα τα παιχνίδια ίδιας σημασίας και δεν χρήζουν -δυστυχώς- ίδιας αντιμετώπισης. Απ’ την άλλη, ίδιες δεν είναι και οι φανέλες των ομάδων μιας και δεν ζυγίζουν όλες το ίδιο. Μήνες αργότερα, και όσο και αν θεωρώ πως η χρήση του VAR έχει βοηθήσει το παιχνίδι, θεωρώ πως δεν γίνεται σωστή χρήση. «Αν με ρωτάτε αν η φάση του Ρόμπερτσον είναι κόκκινη κάρτα θα σας απαντήσω πως είναι τόσο όσο ήταν η κόκκινη που δέχτηκε ο Σον στο παιχνίδι με την Τσέλσι» δήλωσε ο Μουρίνιο στη συνέντευξη Τύπου, μετά το παιχνίδι, και δεν μπορεί να τον κατηγορήσει κανείς ως υπερβολικό. Ο διαιτητής Μάικ Ράιλι όταν το VAR μπήκε στις ζωές των Άγγλων το περασμένο καλοκαίρι είχε δηλώσει στο Skysports πως δεν πρέπει ο φίλαθλος κόσμος να περιμένει πως δεν θα υπάρχουν λάθη. Το VAR άλλωστε δεν μπορεί να είναι 100% σωστό μιας, και μέσω αυτού, μπορεί να βλέπουμε λεπτομερώς κάθε φάση μέσα από φοβερά slow motion και super zoom αλλά η τελική απόφαση θα ανήκει πάντα στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος, όπως είναι γνωστό, θα κάνει πάντα λάθη.

Κάπως έτσι μπορούμε πολύ εύκολα μάλιστα να σκεφτούμε πως ένας διαιτητής μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια για μια φάση ακόμα και αν η οθόνη που έχει μπροστά του τού φανερώνει ποιο είναι το σωστό, ποιο το λάθος, και τι πρέπει ακριβώς να δώσει. Σε τριτοκοσμικές ποδοσφαιρικά (και όχι μόνο) χώρες, ονόματα δεν λέμε – υπολήψεις δεν θίγουμε, όταν βλέπουμε κάθε λογής «επιστήμονες» να αλωνίζουν δίπλα στους διαιτητές, και έξω (ή και μέσα), ακόμα και από το βαν του VAR, απειλώντας και βρίζοντας, δεν είναι τόσο δύσκολο να καταλάβουμε πως μια εξόφθαλμη απόφαση, για τον θεατή, μπορεί να δοθεί εντελώς ανάποδα. Όταν απειλείσαι, και ας βλέπεις το οφ-σάιντ ακόμα και με την γραμμή της τεχνολογίας, ίσως να μη το δώσεις, εκτός και αν είσαι ατρόμητος και σου αρέσει να ρισκάρεις και να ζεις επικίνδυνα λες και είσαι ο Τζορτζ Μακ Κέι στην τελευταία σκηνή του 1917 του Σαμ Μέντες.

Ευτυχώς, σε πρωταθλήματα όπως το αγγλικό, το γερμανικό και το ισπανικό, δεν μαθαίνουμε για παρόμοιες καταστάσεις, ούτε και βλέπουμε να έρχονται ζωντανά στο βανάκι πιτόγυρα από ντελίβερι, βλέπουμε όμως και εκεί, ή διαβάζουμε, για ένα σωρό τέτοιες περιπτώσεις. Λαθών. Φυσικά και η εφαρμογή του VAR σε κάθε πρωτάθλημα δεν γίνεται, κάτι που το περιμέναμε οι περισσότεροι, ακριβώς με τους ίδιους όρους. Οι Άγγλοι για παράδειγμα έχουν αποφασίσει να είναι αρκετά ανεκτικοί με το χέρι εντός της περιοχής που, με βάσει τους νέους κανονισμούς, είναι πέναλτι η κάθε επαφή χωρίς να πρέπει να βάλουμε στην εξίσωση καμία ερώτηση για το τι προκάλεσε αυτή την επαφή και πως αυτή έγινε. Τα πράγματα είναι απλούστερα του απλού: η μπάλα βρίσκει στο χέρι, αν δεν είναι κολλημένο, είναι πέναλτι. Κι όμως βλέπουμε χέρια να μην τιμωρούνται. Εδώ να πω πώς συμφωνώ με την λογική των Άγγλων σε αυτό το κομμάτι του παιχνιδιού.

Στην Ισπανία, που δεν λειτουργούν σε αυτό το κομμάτι όπως οι Άγγλοι, είδαμε πολύ πρόσφατα, στον ημιτελικό του Σούπερ Καπ (ναι καλά διαβάσατε), ανάμεσα στην Μπάρσα και την Ατλέτικο Μαδρίτης, να μην δίνεται πέναλτι σε μια καθαρή επαφή της μπάλας με το χέρι του Πικέ. Με τον Ισπανό αμυντικό να κάνει κίνηση προς την μπάλα και να μην έχει σκοπό, βάσει της εικόνας, να την αποφύγει, είναι άξιο απορίας πως δεν δόθηκε αυτή παράβαση. ο κανονισμός λέει πως πέναλτι δεν είναι μόνο όταν ένας παίκτης πέφτει και το χέρι του είναι ανάμεσα στο έδαφος και το σώμα για να το στηρίξει, αλλά δεν εκτείνεται κάθετα ή οριζόντια και μακριά από το σώμα. Οι διαιτητές λογικά θεώρησαν πως δεν βρήκε την μπάλα «γεμάτα» και κάπως έτσι η μπάλα δεν έσβησε αλλά συνέχισε την πορεία της ή το χέρι ήταν τόσο κοντά στο σώμα που δεν το μεγάλωνε. Με τον νέο σκληρό κανονισμό, έπρεπε να δοθεί παράβαση. Ειλικρινά δεν ξέρω και δεν μπορώ να καταλάβω πώς αυτή η φάση, και αφού εξετάστηκε από το VAR, δεν καταλογίστηκε πέναλτι. Ήταν ένα ολοφάνερο χέρι.

Η μόνη λογική εξήγηση που μπορεί να δοθεί είναι πως δεν καταλογίστηκε επειδή είχε προηγηθεί, και πάλι με τη χρήση του VAR, η ακύρωση ενός απίστευτου γκολ του Λιονέλ Μέσσι στο πρώτο ημίχρονο. Ίσως και επειδή το σκορ ήταν στο 2-2 αλλά εδώ μπαίνουμε και πάλι σε λογική καφενείου, κάτι που δεν θέλω να δεχτώ πως υπάρχει σε αυτό το επίπεδο, κυρίως, από διαιτητές. Αλλά και πάλι, και αυτό να μη συμβαίνει, μπαίνουμε στην λογική που υπήρχε στις ζωές μας πριν εμφανιστεί το VAR. Ποια είναι αυτή; Μα φυσικά η ισορροπία των καταστάσεων. Ο διαιτητής έδωσε κάτι αμφιλεγόμενο, υπήρξε γκρίνια, δεν θα δώσει το επόμενο ή θα δώσει κάτι ίδιο στον αντίπαλο και κάπως έτσι θα είμαστε όλοι ευχαριστημένοι. Ποιος άλλωστε γουστάρει να ακούει την γκρίνια του δυνατού; Όπου δυνατός βάλτε δίπλα ονόματα όπως Λίβερπουλ, Μπάρσα, Ρεάλ, Μπάγερν, Γιουβέντους, Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ, αν μιλάμε για τη δική μας χώρα.

Μετά από τόσο καιρό χρήσης του VAR, και ακούγοντας τόση γκρίνια, ειλικρινά δεν έχω καταλάβει ακόμα αν χρησιμοποιείται σωστά και με ισονομία για όλους. Θεωρώ πως καλώς υπάρχει, μιας και έτσι θα αποφύγουμε δυσάρεστα γεγονότα όπως το να κριθεί, για παράδειγμα, ένας σπουδαίος τελικός με ένα γκολ που ήρθε από καθαρή θέση ενός μέτρου οφ-σάιντ ή θα γλιτώσουμε από μια βουτιά επιπέδου Ολυμπιακών Αγώνων που κάποιος ρέφερι το έδωσε πέναλτι, με την πρώτη ματιά, και αυτό είναι πραγματικά υπέροχο, αλλά δεν πρόκειται ποτέ να γίνει το παιχνίδι απολύτως δίκαιο και να πάψει κάποιος να ευνοείται. Συνήθως ο πιο δυνατός. Η γκρίνια θα συνεχίσει να υπάρχει, και να διατηρείται, από αυτούς που θέλουν να γκρινιάζουν και φυσικά η γραμμή VAR του δυνατού, πολλές φορές, θα είναι λίγο πιο ίσια (ή λίγο πιο στραβή) από άλλες γραμμές, αδύναμων και «φτωχών» δυνάμεων. Το λάθος άλλωστε είναι μέσα στο παιχνίδι και δεν πρόκειται ποτέ να γλιτώσουμε από αυτό. Ευτυχώς. Ο δόλος, απ’ την άλλη, είναι κι αυτός στο παιχνίδι και δεν πρόκειται ποτέ να γλιτώσουμε ούτε από αυτόν. Δυστυχώς.