Ο αναμορφωτής της Νιούκαστλ
22 Οκτωβρίου, ώρα 15.00. Ο διαιτητής σφυρίζει την έναρξη της αναμέτρησης. Το Σεντ Τζέιμς Παρκ είναι γεμάτο αλλά εκατοντάδες άνθρωποι σε όλες τις θύρες είναι ακόμα όρθιοι ή περπατάνε προς τις θέσεις τους. Οι παίκτες της Νιούκαστλ κάνουν τη σέντρα. 22 πάσες αργότερα οι οπαδοί των γηπεδούχων χοροπηδάνε στις εξέδρες πανηγυρίζοντας το 1-0. Στα 59 δευτερόλεπτα που μεσολάβησαν η μπάλα άλλαξε τουλάχιστον τρεις φορές πλευρά και πέρασε από τα πόδια όλων των παικτών των γηπεδούχων, την ίδια ώρα που ούτε ένας αντίπαλος δεν πρόλαβε να την ακουμπήσει. (Κάποιος με καλή μνήμη θα προσθέσει ότι κάτι παρόμοιο, σε μικρότερη κλίμακα αλλά σε πολύ ανώτερο επίπεδο, είχε γίνει στον τελικό του Μουντιάλ του 1974, με πρωταγωνίστρια την Ολλανδία του Κρόιφ.)
Την ώρα που όλο το γήπεδο παραληρεί και οι παίκτες αγκαλιάζονται στο κόρνερ ο Ράφα Μπενίτεθ φωνάζει κοντά του έναν αμυντικό του και του δίνει τακτικές οδηγίες. “Είμαστε στην κορυφή της βαθμολογίας, παίζουμε καλά αλλά υπάρχει πάντα περιθώριο για βελτίωση” είναι η ατάκα που εκστομίζει συχνά-πυκνά τον τελευταίο καιρό. “Μου αρέσει να περνάω στους παίκτες μου την εμπειρία μου, τα όσα έχω μάθει τόσα χρόνια παίζοντας, μελετώντας και κοουτσάροντας, να τους βελτιώνω και τεχνικά και τακτικά”. Η λέξη κλειδί εδώ είναι το ‘τακτικά’.
Ο Ράφα Μπενίτεθ αγαπάει την τακτική. Την λάτρευε από μικρό παιδί όταν στα 14 του ξενυχτούσε σχεδιάζοντας στο μυαλό του τις κινήσεις που θα χρειαζόταν για να κερδίσει τα αδέρφια του και την παρέα τους στο Stratego, ένα από τα πιο γνωστά και κλασικά επιτραπέζια παιχνίδια στρατηγικής μάχης. “Όλη η δουλειά μου δεν πήγε χαμένη. Δεν με κέρδισαν ποτέ ξανά” θυμάται ο ίδιος. Λίγα χρόνια μετά, το Stratego αντικαταστάθηκε από το ποδόσφαιρο.
Η μελέτη και η τακτική ανάλυση του παιχνιδιού δεν σταμάτησε να τον ενθουσιάζει ποτέ. Στο πατρικό του σπίτι έχει στοιβαγμένες εκατοντάδες κασέτες που σε κάθε μια υπάρχουν γραμμένα τρία παιχνίδια. Η αγάπη του για την τακτική συνδυάζεται άψογα με την εμμονή του στην λεπτομέρεια. “Ο Ράφα είναι κολλημένος με το ποδόσφαιρο 24 ώρες τη μέρα, 7 μέρες την εβδομάδα” είχε δηλώσει παλιότερα ο Στίβεν Τζέραρντ. “Είναι ο τύπος που αν έχεις σκοράρει 3 γκολ στον αγώνα και έχεις ανακηρυχθεί MVP δεν θα το αναφέρει καν. Αντιθέτως, θα σχολιάσει ότι δεν χρησιμοποίησες το αριστερό σου πόδι σε κάποια συγκεκριμένη φάση”.
Γιος ενός ξενοδόχου από τη Μαδρίτη ο Ράφα μεγάλωσε σε… διχοτομημένη οικογένεια. Ο μπαμπάς ήταν οπαδός της Ατλέτικο και η μαμά της Ρεάλ. Ο μικρός Ράφαελ πήρε θέση από νωρίς, στηρίζοντας την επιλογή της μαμάς και κάπως έτσι βρέθηκε αρχικά στις ακαδημίες της Ρεάλ σαν παίκτης και λίγο αργότερα (μόλις στα 26 του) σαν προπονητής. Πολλά χρόνια μετά, κι αφού προηγουμένως είχε κατακτήσει τίτλους στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ευρώπη, η αγαπημένη του Ρεάλ θα του δώσει ένα από τα πιο ηχηρά χαστούκια της ζωής του, απολύοντας τον λίγους μόλις μήνες μετά την πρόσληψη του.
Δυο μήνες αργότερα θα συμφωνήσει με την παραπαίουσα Νιούκαστλ αλλά δεν θα καταφέρει να ανατρέψει την τραγική κατάσταση της και να τη σώσει από τον υποβιβασμό. Την ώρα όμως που όλοι περίμεναν να ενεργοποιήσει την σχετική επιλογή που υπήρχε στο συμβόλαιο του και να ψάξει για κάποια καλύτερη δουλειά, ο Μπενίτεθ αποφάσισε να μείνει στις ‘καρακάξες’, να δοκιμαστεί και ο ίδιος σε μια άγνωστη και ζόρικη κατηγορία και να βοηθήσει την ομάδα να σταθεί ξανά στα πόδια της. Με έναν όμως σημαντικό όρο: Να γίνουν όλα όπως τα θέλει αυτός. Ο όρος του έγινε αμέσως δεκτός.
Από τις 25 Μαΐου, όταν και ανακοινώθηκε η παραμονή του, ο Ισπανός είναι το απόλυτο αφεντικό στην ομάδα και οι αλλαγές είναι το λιγότερο θεαματικές. Υπό τις οδηγίες του οι προπονητικές εγκαταστάσεις βελτιώθηκαν, το τεχνικό και ιατρικό τιμ της ομάδας ενισχύθηκε με ανθρώπους της εμπιστοσύνης του (τους οποίους εκτιμάει και σέβεται τόσο που όταν του απονεμήθηκε το βραβείο του καλύτερου προπονητή για τον Οκτώβριο απαίτησε να συμπεριληφθούν όλοι οι συνεργάτες του στην αναμνηστική φωτογραφία), ο ίδιος μεσολάβησε για να βελτιωθούν οι τεταμένες σχέσεις των οπαδών με τον ιδιοκτήτη της ομάδας, Μάικ Άσλει (τον οποίο έπεισε ότι μια ομάδα μπορεί να λειτουργήσει διαφορετικά από αυτό που είχε στο μυαλό του ο, όχι και τόσο συμπαθής στον κόσμο, δισεκατομμυριούχος), υποστήριξε τις μειώσεις στις τιμές των εισιτηρίων και φυσικά, στο πιο σημαντικό όλων, μεταμόρφωσε την ομάδα αγωνιστικά, ξεκινώντας με μια ριζική αλλαγή του έμψυχου δυναμικού το καλοκαίρι (11 παίκτες αποχώρησαν, μεταξύ των οποίων αρκετά μεγάλα ονόματα όπως ο Σισοκό, ο Κολοτσίνι και ο Σισέ και στη θέση τους ήρθαν πιο φτηνοί και λιγότερο γνωστοί παίκτες, που όμως ο Ράφα πίστευε ότι μπορούν να βοηθήσουν στο πολύ ιδιαίτερο περιβάλλον της Τσάμπιονσιπ).
Δεκαεφτά αγώνες μετά την έναρξη της σεζόν και όλοι στην Νιούκαστλ πίνουν στην υγειά του Ισπανού που πλέον λατρεύεται όσο λίγοι τα τελευταία χρόνια. Το γήπεδο γεμίζει στα περισσότερα παιχνίδια, το κλίμα είναι μετά από χρόνια αισιόδοξο και όχι μίζερο, η ομάδα είναι μόνη πρώτη και με διαφορά από τον δεύτερο, παίζει όμορφο ποδόσφαιρο, ακόμα κι όταν ο Μπενίτεθ αλλάζει εφτά παίκτες σε σχέση με το προηγούμενο ματς, δημιουργεί πολλές φάσεις, σκοράρει συχνά και με αρκετούς διαφορετικούς σκόρερ και δείχνει πανέτοιμη όχι μόνο να επιστρέψει στην Πρέμιερ Λιγκ αλλά και (με τις κατάλληλες προσθήκες εννοείται) να ξεφύγει επιτέλους από τη μετριότητα των τελευταίων χρόνων.
Ο ίδιος ο Μπενίτεθ από την πλευρά του φαίνεται να το απολαμβάνει εξίσου, έχοντας αφήσει πίσω του το αποτυχημένο πέρασμα από τη Μαδρίτη. Παρά το ότι το όνομα του ακούγεται αρκετά για τη Γουέστ Χαμ οι άνθρωποι της ομάδας είναι πεπεισμένοι ότι ο Ράφα δεν πρόκειται να αφήσει στη μέση την προσπάθεια που έχει ξεκινήσει. Οι εθελούσιες παρουσίες του σε διάφορα εξωγηπεδικά πρότζεκτ της ομάδας, το ενδιαφέρον του για το ίδρυμα του συλλόγου και η φιλότιμη προσπάθεια του να μάθει τη ζόρικη διάλεκτο της πόλης επιβεβαιώνουν τη θεωρία πως ο Ισπανός δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει στο άμεσο μέλλον τη βορειοανατολική Αγγλία.
Σήμερα το απόγευμα η Νιούκαστλ θα υποδεχτεί στο Σεντ Τζέιμς Παρκ την Μπλάκμπερν. Σε περίπτωση νέας νίκης το όνομα του Ισπανού θα γραφτεί στην ιστορία του συλλόγου, καθώς θα γίνει ο πρώτος προπονητής που κερδίζει 10 συνεχόμενα παιχνίδια ανεξαρτήτου διοργάνωσης. Ο στόχος του Μπενίτεθ είναι πάντως πολύ μεγαλύτερος από ένα ρεκόρ συνεχόμενων νικών στη δεύτερη κατηγορία και αυτό το γνωρίζουν οι οπαδοί της Νιούκαστλ, που στα τελευταία παιχνίδια τραγουδάνε συχνά το όνομα του, καθώς στο πρόσωπο του βλέπουν αυτόν που θα τους βάλει ξανά στον ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό χάρτη. Έναν χάρτη που αναμφισβήτητα ξέρει πολύ καλά, αφού μέχρι και σήμερα παραμένει ο μοναδικός προπονητής που έχει κερδίσει Τσάμπιονς Λιγκ, Γιουρόπα Λιγκ, ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ και Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων.