Η Δικαίωση του Ισπανού Χαφ

Πριν από περίπου 20 χρόνια στην Πριμέρα Ντιβισιόν υπήρχε η Ρεάλ Μαδρίτης των Γκαλάκτικος, μια πολύ προβληματική Μπαρσελόνα, η Βαλένθια και η Σούπερ Ντέπορ. Το κοινό αυτών των ομάδων ήταν η έμφαση στην επίθεση και στην άμυνα και η παραγκώνιση του κέντρου. Ακόμα και στη Ρεάλ Μαδρίτης όπου υπήρχε ο καλύτερος μέσος της γενιάς του και, κατά τη γνώμη του γράφοντος, ο καλύτερος παίχτης στον κόσμο, Ζινεντίν Ζιντάν, το βάρος έπεφτε αλλού. Ακόμα και τα σπουδαία χαφ που υπήρχαν ήταν ή δεκάρια, ή επιθετικογενή και σε κάθε, μα κάθε περίπτωση, ξένοι.

Πραγματικά, χωρίς να θέλω να πω ότι παίχτες σαν τον Λουίς Ενρίκε ή τον Γκούτι που ξεκινούσε εκείνη την περίοδο, δεν ήταν καλοί παίχτες, δεν τους έβαζε κανείς δίπλα στους Γάλλους, τους Ολλανδούς ή τους Βραζιλιάνους της ίδιας περιόδου (και τον Ρόι Κιν). Κάπου το 2004 ο Λουίς Φαν Χαλ βάζει για πρώτη φορά να παίξουν με την πρώτη ομάδα τον Τσάβι και τον Ινιέστα. Λίγο πιο βόρεια, στο Σαν Σεμπαστιάν, είχε ήδη μπει στην πρώτη ομάδα της Ρεάλ Σοσιεδάδ ο Τσάμπι Αλόνσο. Σταδιακά όλο το βάρος του ισπανικού ποδοσφαίρου άρχισε να γέρνει προς το κέντρο. Προς τον έλεγχο του ρυθμού και την κατοχή.

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο βγαίνουν ή γίνονται πια πρωταγωνιστές σπουδαία χαφ. Ο Τζέραρντ με τον Λάμπαρντ στην Αγγλία και ο Πίρλο στην Ιταλία είναι τοπ κλας παίχτες, και ας μην κάνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα στο γήπεδο. Η διαφορά όμως των Ισπανών είναι ότι αποφασίζουν να χτίσουν όλο τους το ποδόσφαιρο γύρω από αυτήν τη φιλοσοφία. Να επενδύσουν σε αυτό και να εκπαιδεύουν τα παιδιά στις ακαδημίες όλης της χώρας πάνω στην ίδια ιδέα. Οι Ισπανοί χαφ που παίζουν στις θέσεις 6-8-10, λίγο και από τις τρεις ή και τις τρεις με όχι την ίδια επιτυχία, βγαίνουν πια με το κιλό. Παίχτες σαν τους Καθόρλα, Μάτα, Νταβίντ Σίλβα, Ερέρα βγαίνουν συνεχώς και πηγαίνουν στην Πρέμιερ. Αντίθετα, στην Αγγλία δεν καταφέρουν να εκμεταλλευτούν το Τζέραρντ-Λάμπαρντ και να ξεφύγουν από το ποδόσφαιρο των εξτρέμ (τους οποίους συνεχίζουν να βγάζουν με το κιλό από την πλευρά τους). Στην Ιταλία από την άλλη, ο Πίρλο ξεχωρίζει σαν κοντρόλ του Ζιντάν σε αλάνα της Μασσαλίας. Το ιταλικό κάλτσιο συνέχιζε να χτίζεται γύρω από την άμυνά του και τους αρτίστες στην επίθεση.

Φυσικά κάποια στιγμή το ποδόσφαιρο άλλαξε, η έμφαση πέρασε ξανά στην επίθεση. Οι σπουδαίοι μέσοι του παρελθόντος πια δεν αγωνίζονται και έφτασε η στιγμή να καθίσουν στον πάγκο, αλλά ως προπονητές. Ναι Μόντριτς, όχι εσύ. Εσύ υποθέτω ότι θα παίζεις μέχρι το μαλλί σου να πιάσει επίπεδα Ζιντάν. Από αυτούς τους παίχτες που ήταν «προπονητές μέσα στο γήπεδο» ήδη εδώ και κάποια χρόνια, ο Λάμπαρντ, ο Τζέραντ, ο Πίρλο, ο Τσάβι και ο Τσάμπι Αλόνσο έχουν ξεκινήσει προπονητική καριέρα. Από την προηγούμενη γενιά σπουδαίων μέσων, μόνο ο Ζιντάν κατάφερε να κάνει αξιοσημείωτα πράγματα από τον πάγκο. Ο Ζέεντορφ ήταν μια τεράστια απογοήτευση και ο Βιεϊρά έχει μείνει εδώ και χρόνια στη μετριότητα. Ο Ντεσάμπ έχει κάνει αρκετά πράγματα ως προπονητής, αλλά τοπ δε θεωρείται. Υπάρχουν και δύο που ήταν πολύ καλοί παίχτες, αλλά όχι λέτζενταρι, και έγιναν τοπ προπονητές, ο Αντσελότι και ο Γκουαρντιόλα.

Οι δύο Άγγλοι ενώ στις πρώτες τους δουλειές ξεκίνησαν καλά, η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη. Για τον Λάμπαρντ πια, μετά τις θητείες του σε Τσέλσι και Έβερτον, μπορούμε κάλλιστα να μιλήσουμε για απογοήτευση. Παρουσίασε αγωνιστικές προτάσεις χωρίς σχέδιο και μια συγκεκριμένη φιλοσοφία, κρυμμένες πίσω από το «επιθετικό ποδόσφαιρο». Ο Τζέραντ ενώ έκανε εντυπωσιακή αρχή με τη Ρέιντζερς στη Σκωτία, όταν πέρασε στο σκληρά ανταγωνιστικό περιβάλλον της Πρέμιερ απέτυχε με την Άστον Βίλα. Ακόμα δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι καλός προπονητής, αυτό θα το δείξει η επόμενη δουλειά του, αλλά σίγουρα η ανοδική πορεία κόπηκε. Στο ίδιο πλαίσιο και ο Πίρλο, αλλά με πολλούς αστερίσκους. Ανέλαβε κατευθείαν ένα σύλλογο πρωταθλητισμού, σε μια φάση που η απαίτηση για τη Γιούβε των συνεχόμενων πρωταθλημάτων ήταν «Ή Τσαμπιολί ή αποτυχία». Ο Πίρλο δε δοκίμασε απλές τακτικές, αλλά προσπάθησε να κάνει πιο δύσκολα πράγματα με το, πολύ καλό, υλικό που είχε και απέτυχε. Το γεγονός ότι δεν έχουμε άλλο δείγμα πάλι μας κάνει να μην μπορούμε να πούμε με σιγουριά αν είναι ή όχι καλός προπονητής, γενικά.

Αντίθετα ο Τσάβι ανέλαβε μια διαλυμένη αγωνιστικά και διοικητικά Μπαρσελόνα στην 9η θέση του πρωταθλήματος. Η μετά-Μέσι εποχή έπεφτε βαριά στο Καν-Μπάρσα και ο Κούμαν προφανώς ήταν ένας αποδεδειγμένα μέτριων δυνατοτήτων προπονητής. Ο Τσάβι κατάφερε να τερματίσει δεύτερη την ομάδα στη μισή χρονιά που ανέλαβε και φέτος να την κάνει, με αρκετή μεταγραφική βοήθεια, διεκδικήτρια και σχεδόν σίγουρη πρωταθλήτρια Ισπανίας, ενώ κατέκτησε το Σούπερ Καπ και είναι στον ημιτελικό του κυπέλλου με αβαντάζ κόντρα στην αιώνια αντίπαλο. Η ευρωπαϊκή αποτυχία φυσικά βαραίνει την ομάδα. Έχει δικαιολογίες, τις δύσκολες κληρώσεις και τους πολλούς τραυματισμούς βασικών παιχτών στα κρίσιμα ματς, αλλά παραμένει το γεγονός ότι δεν κέρδισε κανένα «μαστ-γουίν» ευρωπαϊκό ματς. Είναι όμως η πρώτη του πλήρης χρονιά και η βελτίωση ήταν εντυπωσιακή. Η επόμενη χρονιά θα τον κρίνει πιο αυστηρά στην Ευρώπη.

Ο Τσάμπι Αλόνσο πάλι ανέβασε τη δεύτερη ομάδα της Ρεάλ Σοσιεδάδ στην υψηλότερη δυνατή κατηγορία για 2η ομάδα, τη Σεγούνδα. Μετά ανέλαβε μια Λεβερκούζεν που κινδύνευε με υποβιβασμό και την έχει φέρει να διεκδικεί ευρωπαϊκό εισιτήριο. Μπορεί η Μπουντεσλίγκα να είναι ένα μη ανταγωνιστικό πρωτάθλημα ως προς το ποιος θα πάρει τη σαλατιέρα, αλλά για τις ευρωπαϊκές θέσεις γίνεται σκοτωμός. Η βελτίωση της ομάδας είναι συγκλονιστική και το μόνο που του μένει είναι να βγάλει το παρατσούκλι «Νεβερκούπεν» από τις ασπιρίνες.

Το κοινό που έχουν οι δύο Ισπανοί σε σχέση με τους υπολοίπους είναι ότι υπηρετούν μια σχολή. Ο Τσάβι είναι «Κροϋφίστα». Συνεχίζει και εξελίσσει μια συγκεκριμένη ιδέα που πέρασε από την Μπαρσελόνα πριν από τριάντα χρόνια και πότισε όλο το ισπανικό ποδόσφαιρο. Ο Τσάμπι Αλόνσο μπορεί να ξεκίνησε από τη Σοσιεδάδ, να πήγε στη Λίβερπουλ, από εκει στη Ρεάλ Μαδρίτης και μετά στη Μπάγερν, ήταν όμως παιδί της ίδιας ποδοσφαιρικής σχολής. Αυτής που όλοι παίζουν και μαθαίνουν το ίδιο πράγμα. Προφανώς και οι καλύτεροι ξεχωρίζουν, όμως αν χρειαστεί να παίξει άλλος ξέρει τι να κάνει στο γήπεδο. Έβγαζες Τσάβι και Ινιέστα, έβαζες Καθόρλα και Φάμπρεγας και συνέχιζες να παίζεις το ίδιο σύστημα.

Εκτός από τους Ισπανούς και οι Γερμανοί έχουν μια συγκεκριμένη σχολή. Απλώς ενώ πάρα πολλοί τοπ, ή ανερχόμενοι νέοι προπονητές είναι Γερμανοί, δεν έχουν ακόμα κανένα δείγμα πρώην καλού ή σπουδαίου παίχτη που να έγινε καλός ή έστω υποσχόμενος προπονητής. Κάτι που, αρχικά, φαίνεται οι Ισπανοί με τη φιλοσοφία του ποδοσφαίρου τους να το πετυχαίνουν με τα χαφ τους.